Özsermaye Kârlılığı (ROE) Nedir? Aktif Kârlılık (ROA) Nedir?

İleri Seviye • Ders 7 • 5 dakika

Özsermaye Kârlılığı (ROE) Nedir? Aktif Kârlılık (ROA) Nedir?

Bir şirkete yatırım yapmadan önce, ilgili şirketin gelirleri, kârı, zararı veya marjları gibi birçok finansal verinin yanında yatırımcıların göz önünde bulundurması gereken en önemli göstergelerden biri de şirketin ne kadar kârlı bir yapıda olduğudur. Şirketler kimi zaman çok yüksek gelirler ve kârlar kazansalar da, özsermayelerine veya varlıklarına oranla kârlılıkları çok yüksek olmayabilir.

İşte bu gibi durumlarda incelemen gereken en önemli iki gösterge, ROE ve ROA olarak kısaltılan, özsermaye kârlılığı ve aktif kârlılık oranlarıdır. Öyleyse gel lafı daha fazla uzatmadan seni Özsermaye Getirisi (ROE) ve Aktif Kârlılık (ROA) ile tanıştıralım!

Özsermaye (ROE) Kârlılığı nedir?

Özsermaye kârlılığı veya kısaca ROE, bir şirketin kârlılığını ölçmek için kullanılan rasyolardan (oranlardan) birisidir. 

Neden önemlidir? Bir diğer bakış açısıyla özsermaye kârlılığı, hissedarların şirkete yaptıkları yatırımların ne kadar etkili kullanıldığını söyler. Bu yönüyle yatırımcılar için en önemli kârlılık göstergelerinden birisidir.

  • Aynı zamanda yönetim ekibinin şirketin kaynaklarını verimli kullanma performansları hakkında da yatırımcıya fikir verir.

Özsermaye kârlılığı (ROE) nasıl yorumlanır? 

Burada kârlılığın ölçütü, şirketin özsermayesine oranla ne kadar kâr elde ettiği ve bunu ne kadar artırabildiğidir. Yıllık enflasyon oranının üzerinde olması çok önemlidir.

  • Bir şirketin özsermayesi, aynı zamanda defter değeri demektir.

Sürekli yükselen bir ROE değeri, şirketin her geçen dönemde daha az özsermaye ile daha çok kâr üretebildiğini gösterir. Olumludur.

ROE verisine göre şirketleri karşılaştırma yaparken, aynı sektördeki şirketleri karşılaştırmaya önem göstermeliyiz. Çünkü her sektörün gerektirdiği özsermaye miktarı aynı değildir.

Aynı şekilde farklı pazarlarda veya aynı pazarda ama farklı büyüklüklerdeki şirketlerin performanslarını karşılaştırmak için kullanıldığında da sana yanıltıcı sonuçlar verebilir. 

  • Aynı pazarda faaliyet gösteren, yakın büyüklüklerdeki şirketleri karşılaştırmak için kullanabilirsin.

Özsermaye kârlılığı (ROE) nasıl hesaplanır?

ROE formülü şöyledir:

Özsermaye Kârlılığı (ROE) = Son 4 çeyrekteki toplam net kâr / Ortalama Özsermaye

Net Kâr = Toplam Gelir – Toplam Gider

Özsermaye (Defter Değeri) = Toplam Varlıklar – Toplam Yükümlülükler

Ortalama Özsermaye = (Dönem başı özsermaye + Dönem sonu özsermaye) / 2

Özkaynak getirisini hesaplamak için ihtiyacın olan değerleri, şirketin yayınlanan gelir tablosundan elde edebilirsin.

Aktif Kârlılık (ROA) nedir?

Aktif Kârlılık, Varlık getirisi veya Varlık kârlılığı (ROA) ise bir diğer önemli kârlılık oranlarından birisidir. ROA, bir şirketin sahip olduğu varlıkları başına toplamda ne kadar kârettiğini gösterir. 

Neden Önemlidir? Aktif kârlılık, şirketin kâr elde edebilmek için elindeki varlıkları ne kadar verimli kullandığını gösterir.

  • Bu varlık grubuna şirketin demirbaşları, nakit varlığı, alacak hesapları, hatta yükümlülükleri (borçları) bile dahildir. Bu yönüyle şirketin aldığı borçları ne derece verimli kullandığını dahi gösterir.

Aktif Kârlılık (ROA) nasıl yorumlanır?

ROA verisine göre şirketleri karşılaştırma yaparken, aynı sektördeki şirketleri karşılaştırmaya önem göstermeliyiz. Çünkü her sektörün gerektirdiği aktif varlık miktarı aynı değildir.

  • Örnek olarak, fosil yakıt sektörü daha yüksek bir varlığa ihtiyaç duyarken, bilişim sektörü çok daha az varlıkla faaliyet gösterebilir. 

Sürekli yükselen bir ROA değeri, şirketin her geçen dönemde daha ufak miktarda yatırım ile daha çok kâr üretebildiğini gösterir. Olumludur.

Aktif Kârlılık (ROA) nasıl hesaplanır?

ROA formülü şöyledir:

Aktif Kârlılık (ROA) = Son 4 çeyrekteki toplam net kâr / Ortalama Varlıklar

Net Kâr = Toplam Gelir – Toplam Gider

Ortalama Varlıklar = (Dönem başı toplam varlıklar + Dönem sonu toplam varlıklar) / 2

Bir şirketin aktif kârlılığını hesaplamak istiyorsan, şirketin daha önceden yayınladığı gelir tablolarına bakabilirsin.

Bu yazımızda neler öğrendik?

  • Özkaynak getirisi (ROE) ne anlama gelir?
  • ROE nasıl hesaplanır?
  • Varlık getirisi (ROA) nedir?
  • ROA nasıl hesaplanır?
  • Özkaynak getirisi ve varlık getirisinin farkları nelerdir?
  • ROE ve ROA’nın yatırımla ilişkisi nedir?

Bu konuyu Midas+ YouTube kanalımızdan da öğrenebilirsin;

Ayrıca bakınız: F/K Oranı Nedir?

Özsermaye Kârlılığı (ROE) Nedir? Aktif Kârlılık (ROA) Nedir?

Bu içerik, içeriğin yayınlandığı günkü veriler baz alınarak hazırlanmıştır. İçerikte geçen hedef fiyat tahminleri, uzman ve analist yorumları bu içeriğin yayınlandığı tarihte geçerlidir. Bu tahmin ve yorumlar zaman içinde değişkenlik gösterebilmektedir. Bu sayfada yer alan haberler ve haberlerin içerdiği şirketler hakkındaki bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Kullanılan hisse işlem görselleri; hisse adı, fiyatı ve grafikleri de dahil temsilidir, yatırım tavsiyesi değildir.

Detaylı bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı