Temiz enerjiye ve 2050’ye kadar net sıfır emisyon hedefine geçişte kilit rol oynayacak bir metale yatırım yapmak ister misin? Cevabın evet ise, bakıra yatırım yapmak ilgini çekebilir.
Statista’ya göre bakır, diğer metaller arasında küresel değer açısından altın ve alüminyumun ardından üçüncü en büyük pazara sahip.
Ancak, diğer metallerde olduğu gibi, bakır fiyatları da zaman zaman volatil seyredebilir. Çünkü makroekonomik gelişmeler fiyatlamalar üzerinde oldukça etkili.
Çin’in getirdiği teşvikler, ekonomik faaliyetlerin desteklenmesine ve bakır talebinin artmasına fayda sağlıyor. Çin, dünyanın en büyük bakır tüketicisi olarak, talebin sürdürülebilirliği açısından kritik bir rol oynuyor. Analistler, Çin’de fiziki bakır talebinin artacağını belirtiyor.
Çin’e ek olarak Trump’ın ticaret politikaları da bakır fiyatlarını etkiliyor. Son olarak ABD Başkanı Trump’ın çelik ve alüminyum ithalatına 25% gümrük vergisi getirdikten sonra, şimdi de bakır ithalatına benzer bir vergi koymayı düşündüğünü açıklaması sonrasında bakır fiyatlarında yükseliş takip edildi.
Trump, bu tarifelerin ABD’de yerel bakır üretimini desteklemeyi amaçladığını ve aynı zamanda Çin’in bakır piyasasındaki hakimiyetini sınırlamak için bir adım olduğunu belirtti. Ancak bu tarifelerin hayata geçmesi halinde, ABD’nin önemli bir bakır tüketicisi olması nedeniyle küresel bakır talebini olumsuz etkileyebileceği düşünülüyor.
Bakır ne için kullanılır?
Bakır, termal ve elektriksel iletkenliği, korozyona dayanıklılığı ve şekillendirilebilirliği sayesinde endüstrilerde oldukça talep görüyor.
Bakırın başlıca endüstriyel alanlarından bazıları:
- Elektrik ve tesisat bileşenleri
- Devre kartları, yarı iletken çipler, cep telefonları ve bilgisayarlar gibi tüketici elektroniği cihazlarında kablajlarda kullanılan bileşenler
- Isıtma ve havalandırma sistemleri dahil olmak üzere inşaat
- Radyatörler, fren sistemleri, otomotiv ve havacılık endüstrileri
- Güneş panelleri ve rüzgar türbinleri gibi yenilenebilir enerji kaynakları
- Endüstriyel makineler ve ekipmanlar
Son kullanıcıya göre talebe bakıldığında, ekipman ve inşaat alanları küresel bakır talebinin 60%’ını oluşturuyor.
Yatırım perspektifi: Ne beklenmeli?
Özellikle, temiz enerji teknolojilerinin ileride en hızlı büyüyen segment haline gelmesi bekleniyor. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), 2040 yılına kadar temiz enerji talebi payının 40%’a çıkmasını öngörüyor.
Bakır fiyatları pandemi sırasında iki katına yükselerek, 2021’de neredeyse 11.300 dolara kadar çıktı. Bu artışta özellikle ABD ile Çin’in kötüleşen ticaret ilişkileri nedeniyle bakır stoklarını artırması sonucunda artan talep etkili oldu.
Ancak, geçen yıl yaşanan bakır arzındaki fazlalık, bakır fiyatlarını olumsuz etkileyerek fiyatların ton başına yaklaşık 8.000 dolara kadar düşmesine neden oldu.
Şimdi ise bakır yeniden yatırımcıların radarında. Çünkü son iki yılda ilk kez ton başına 10 bin doları aşarak bakır fiyatları, küresel imalat faaliyetlerinin artması ve maden arzındaki sıkışıklık nedeniyle yükseldi. Bu durum, yeni madenlerin açılması için bakırın daha da değerlenmesi gerektiğine dair görüşleri destekliyor ve sektör liderleri bu yükselişten cesaret buluyor.
Elektrikli araçlar, yenilenebilir enerji ve genişleyen elektrik şebekeleri için önümüzdeki yıllarda milyonlarca ton yeni maden arzına ihtiyaç olacak. Bu büyük madenlerin inşası veya genişletilmesi maliyetleri arttıkça, piyasa aktörleri talepte artış bekliyor.
BlackRock analistleri, yeni maden yatırımlarını teşvik etmek ve gelecekteki arz açıklarını önlemek için bakır fiyatlarının ton başına 12 bin dolar olması gerektiğini belirtiyor. Bu da bakırda 26%’dan da fazla bir yükselişe işaret ediyor.
Bunlara ek olarak, yapay zekâ trendi de bakıra olan talebi destekliyor. Nvidia’nın (NVDA) enerji tasarrufu amacıyla yapay zekâ veri merkezlerindeki kısa mesafe veri iletiminde optik fiber yerine bakır kabloları tercih etmesi, Wall Street analistlerine göre bakır talebinde büyük bir artışa işaret ediyor. Bu eğilim de bakır hisselerini destekleyebilir.
Neden bakır yatırımını uzun vadeli düşünmelisin?
Bakıra yatırım yapmanın en büyük avantajının küresel endüstrilerin temiz enerjiye ve 2050’ye kadar net sıfır emisyona olan geçişi olarak ifade edilebilir.
Analistlere göre bakır talebi, uzun vadede artmaya devam edecek. Özellikle temiz enerji teknolojilerinin yaygınlaşması ve buna bağlı olarak elektrik altyapısındaki iyileşmeler talebi destekleyebilir.
S&P Global ise bakır talebinin 25 milyon metrik tondan 2035 yılında 50 milyon metrik tona kadar rekor bir seviyeye ulaşmasını tahmin ediyor. Bakır sınırlı bir kaynak olduğu için ilerleyen dönemde bu talep bakır kıtlığına ve fiyatların artmasına neden olabilir.
Bakıra nasıl yatırım yapabilirsin?
Bakıra direkt yatırım yapamasan da bakır alanında faaliyet gösteren madencilik şirketlerinin hisseleri veya portföyünde bakır bulunan fonlar aracılığı ile bakıra yatırım yapabilirsin.
İşte, ABD borsalarında işlem gören bazı önemli bakır şirketleri 👇
- Freeport-McMoRan (FCX)
- Southern Copper (SCCO)
- BHP Group (BHP)
- Rio Tinto (RIO)
- Teck Resources (TECK)
- Alcoa (AA)
- Nucor (NUE)
- LyondellBasell (LYB)
Borsa İstanbul’da da bakır alanında faaliyet gösteren şirketler bulunuyor 👇
- Sarkuysan (SARKY)
- Mega Metal (MEGMT)
- Koza Anadolu (KOZAA)
- Koza Altın (KOZAL)
- CVK Madencilik (CVKMD)
TEFAS fonları aracılığı ile de portföyünü bakır yatırımlarıyla çeşitlendirebilirsin. Kıymetli maden ve emtia alanlarında yatırım yapan fonlar 👇
- DFD – Deniz Portföy Emtia Serbest Fon
- GBZ – Azimut Portföy Emtia Fon Sepeti Fonu
- GZE – Garanti Portföy Emtia Serbest Fon
- KIF – Trive Portföy Emtia Serbest Fon
- KMF – Azimut Portföy Kıymetli Madenler Katılım Fonu
- KUT – Kuveyt Türk Portföy Kıymetli Madenler Katılım Fonu
- OTJ – Oyak Portföy Kıymetli Madenler Fon Sepeti Fonu
- OVD – QNB Finans Portföy Emtia Fonu Serbest Fonu
- TGE – İş Portföy Emtia Yabancı BYF Fon Sepeti Fonu
- YGM – Yapı Kredi Portföy Emtia Serbest Fonu
- ZCN – Ziraat Portföy Emtia Fon Sepeti Fonu
Sonuç olarak, bakır gibi metal emtialarına yapılan bir yatırımın dengeli ve çeşitlendirilmiş bir portföyün vazgeçilmez bir parçası olduğunu belirtelim.
Uzun vadede, temiz enerji geçişi ve endüstriyel kullanımın artmasıyla birlikte geleceği oldukça parlak olan bakıra yatırım yaparken makroekonomik gelişmeleri takip etmek ve piyasa dalgalanmalarına karşı dikkatli olmak önemli.
Bu içerik, içeriğin yayınlandığı günkü veriler baz alınarak hazırlanmıştır. İçerikte geçen hedef fiyat tahminleri, uzman ve analist yorumları bu içeriğin yayınlandığı tarihte geçerlidir. Bu tahmin ve yorumlar zaman içinde değişkenlik gösterebilmektedir. Bu sayfada yer alan haberler ve haberlerin içerdiği şirketler hakkındaki bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Kullanılan hisse işlem görselleri; hisse adı, fiyatı ve grafikleri de dahil temsilidir, yatırım tavsiyesi değildir.
Detaylı bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
Bu içerik hazırlanırken faydalanılan kaynak: Forbes, IBD, Statistica
