Herkese selamlar.
Sıfırdan finansal özgürlüğe ulaşmış ve hayatlarının kontrolünü ellerine almış yatırımcıların hayat hikayelerine devam ediyoruz. Bu yazımda 650 bin dolarla yalnızca 29 yaşında erken emekli olan Jessica’nın hayat hikayesini anlatacağım. Evet, inanması zor ama kendisi 2022’de daha 30 yaşına gelmeden maaşlı işini bıraktı ve tam zamanlı geziye başladı. O zamandan beri Güneydoğu Asya başta olmak üzere pek çok ülkede bulundu. Öyleyse başlayalım.
Not: Bu yazı, Financial Mechanic’in izni dahilinde paylaşılmaktadır.
“Babam, “Kız kardeşin senin yaşına geldiğinde bir köpeğin olabilir,” diye söz verdi. Bu da dört uzun, zahmetli yıl sonra bir köpeğim olabileceği anlamına geliyordu. Bir köpeğin bana ne kadara mal olacağını sordum ve babam “100 dolar” dedi. Beş yaşındaki beynimin bunu “çok para” olarak çevireceğini biliyordu ve bu konuşmanın burada sona ereceğini sanmıştı. 100 dolar bir çocuk için inanılmaz bir rakamdı ama önüme bir amaç konmuştu. Yılmadım, her kuruşu biriktirdim. Park yerindeki bozuk paraları topladım. Küçük doğum günü paralarını sakladım. Arthur bebeğimi bir öğretmene 5 dolara sattım, o bebeği çok sevmeme rağmen. Ardından bana sonsuzmuş gibi gelen bir süreden sonra 100 dolarımı biriktirmiştim. Babama parayı uzattığımda duygulanmıştı. Gerek yok, para sende kalabilir dedi. Hayallerim gerçekleşmişti, bir köpeğim vardı artık.”
Yukarıdaki paragrafı okurken kendi çocuğuma finansal okuryazarlığı nasıl anlatacağımı düşündüm. 5 yaşında bir çocuğa böyle bir amaç vermek ne kadar doğru bilemiyorum fakat anlaşılan Jessica’nın para kavramını ve tasarrufu öğrenmesine oldukça faydalı olmuş. 100 doları geri aldıktan sonra hemen harcamayıp birikim yapmaya devam etmesi de bunu gösteriyor.
Jessica ilk maaşını 12 yaşında çocuk bakıcılığı yaparak kazandı. Saatlik ücreti 7 dolar ile 12 dolar arasında değişiyordu. 14 yaşında bir golf kulübünde geçici olarak çalıştı. Üniversitede makine mühendisliği okudu ve 2015’te mezun oldu. Mezun olduğunda hiç öğrenim kredisi borcu olmadığı gibi banka hesabında 8000 doların üzerinde parası vardı.
Kısa bir süre bir biyoteknoloji şirketinde saati 32 dolara çalıştıktan sonra bu işi yapmak istemediğine karar verdi ve yazılımcı olmayı kafaya koydu. Kendisini geliştirdi ve bir junior yazılım mühendisliği pozisyonu için 65 bin dolar+10 bin dolar yıllık bonusluk bir kontrat koparmayı başardı. Bu esnada hala bir üniversite öğrencisi gibi yaşamaya devam ettiği için yıllık harcamaları 20 bin doların altındaydı. En büyük harcaması aylık 1000 doların üzerinde olan kirasıydı. %70’in üzerinde olan tasarruflarını borsada değerlendirmeye başladı. Hem tasarruflarından gelen para hem de yatırımlarının katkısıyla 26 yaşına geldiğinde portföyü 300 bin doların üzerine çıkmıştı.
Jessica tasarrufu ve para biriktirmeyi seviyordu ama tamamen kendini izole edip keşiş hayatı da sürmüyordu. Gezmeyi ve yeni kültürler tanımak en büyük hobileri arasındaydı. E bu da para demekti. Gezi bütçesi oluşturmak maksadıyla fedakarlıklar yapması gerektiğini biliyordu. Bunlar 10-15 kişilik hostellerde kalmak, ikinci el araba alıp satmak, erkek arkadaşıyla 1+1 evini paylaşmak, ek işler yapmak ve sık sık iş değiştirmek gibi şeylerdi.
Dünyayı gezmek çocukluğundan beri en büyük amaçlarından birisi olduğu için zamanını kontrol etmek, bu esnada da parayı düşünmek zorunda kalmamak Jessica’yı finansal bağımsızlık kavramıyla tanıştırmıştı. 30’lu yaşlarında emekli olmuş dünya turu yapan gezginleri gördükçe yapmak istediğinin bu olduğuna karar verdi. Yıllık harcamaları 22 bin dolar civarında olduğu için bir miktar emniyet payı da koyarak 600 bin doların emekli olmak için yeterli olduğunu gördü. 26 yaşındaydı ve zaten 300 bin dolarla yolun yarısına gelmişti. Basit bir hesapla 30 yaşına gelmeden hedefine ulaşabileceğini fark etti.
Bu farkındalığın ardından gaza iyice basan Jessica piyasanın da kendisine yardım etmesiyle 2022’nin başında hedefine ulaştı. S&P500 tüm zamanların zirvesindeyken portföyü 800 bin dolara kadar çıkmıştı. Ardından gelen geri çekilmeyle 650 bin dolara kadar gerilese de eylül ayında cesaretini toplayıp maaşlı işini bıraktı. İşini bırakırken aklında şu düşünceler vardı.
“Diyelim ki bir yıl kadar işten izin aldım, ancak sıkılmaya başladım veya getiri sırası riski (sequence of return risk) konusunda endişelendim (Not:1) veya gerçekten bir bonsai bahçesi istediğime karar verdim (aklıma gelen ilk pahalı hobi). İşe geri dönebilirim! İş her zaman orada duruyor. Elbette, yeni bir iş bulmak biraz daha fazla zaman ve çaba gerektirebilir. Fakat yeterince param var ve bu süreçte beslemem gereken bir ailem yok. Sanırım bu riski alabilirim.”
Sonuç ve Tavsiyeler
Jessica erken emekli olduktan sonra Güneydoğu Asya’nın tamamını yavaş gezi (slow travel) yaparak gezdi. Gezdiği şehirlerde en az birer ay yaşayarak yerel halkın yaşantısını ilk elden gözlemleme şansına erişti. Buraları gezdikten sonra memleketi olan Colorado’ya döndü ve şu anda burada yaşıyor. İşini bıraktığında portföyü 650 bin dolar civarındaydı, şu anda ise 862 bin dolara ulaştı. Hâlâ aylık 2 bin dolar civarında harcamaya devam ediyor. Bunların dışında bir kitap projesi üzerinde çalışıyor. Hedefi 2025 yılı içerisinde kitabını yayımlayabilmek.
Bence Jessica’nın hikayesinden alacağımız önemli dersler var. Tıpkı Ms. Purple gibi o da yüksek gelir ve düşük harcama ikilisini birleştirip standart bir insan için imkansız sayılabilecek yaşlarda maaşlı işini bıraktı. Burada yüksek tasarruf elbette önemli fakat bunun yanında işini bırakma cesaretini göstermek, “en kötü ihtimalle iş hayatına geri dönerim” mantalitesine sahip olmak büyük önem taşıyor. Tabi kişinin evli mi bekar mı olduğu, çocuğunun olup olmaması da bu kararı verirken büyük etkide bulunuyor. Umarım bu yazı iş değiştirme ve mutsuz olduğu işi bırakma yolunda olup cesaret edemeyenlere ilham olur.
Bay Tutumlu
Bu içerik, içeriğin yayınlandığı günkü veriler baz alınarak hazırlanmıştır. İçerikte geçen hedef fiyat tahminleri, uzman ve analist yorumları bu içeriğin yayınlandığı tarihte geçerlidir. Bu tahmin ve yorumlar zaman içinde değişkenlik gösterebilmektedir. Bu sayfada yer alan haberler ve haberlerin içerdiği şirketler hakkındaki bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Kullanılan hisse işlem görselleri; hisse adı, fiyatı ve grafikleri de dahil temsilidir, yatırım tavsiyesi değildir.
Detaylı bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
Bu içerik hazırlanırken faydalanılan kaynak: Choosefi, CNBC, Financial Mechanic
Not 1: Emekliliğin başlarında büyük piyasa kayıpları
