Veri, işgücü piyasasının tam olarak ne kadar sıkı olduğuna ve bunun enflasyon ve Merkez Bankası’nın para politikası kararları için ne anlama geldiğine dair yanıt niteliğinde olduğu için hem ekonomi hem de borsaların yönü açısından önemli.
👀 FED’in faiz artışı kararında yüksek etkiye sahip olan istihdam hakkında ipuçları veren önemli verilerin detaylarını gelin, birlikte inceleyelim!
- ABD Tarım Dışı İstihdam Verisi aralık ayında 223 bin artarak beklentilerin (202k) üstünde geldi.
- ABD’de İşsizlik Oranı verisi ise beklentilerin altında geldi. Veri aralık ayında %3,5 olarak açıklandı. Hem önceki veri hem de beklentileri verinin 3,7% olarak açıklanması yönündeydi.
- ABD’de saatlik ortalama kazançlar aralık ayında yıllık 4,6% arttı; önceki veri 5,1% iken beklenti 5% artış olacağı yönündeydi.
ABD Tarım Dışı İstihdam Verisi, tarım sektörü dışında çalışan kişilerin sayısının bir ayda gösterdiği değişimi gösteren oldukça önemli bir makro analiz verisidir.
- Nasıl Okunmalı? Güçlü işgücü, güçlü ekonomi demektir. Bu yüzden beklentilerin üzerinde gelen bir veri, doları güçlendirir. Diğer yandan güçlü bir ekonomi FED’in daha emin bir şekilde faiz artırmasını sağlayabilir. Yani iyi haber, kötü bir haber anlamına da gelebilir.
Veriler Bize Ne Anlatıyor?
Dün ABD’de açıklanan ADP Özel Sektör İstihdam Verisi 235 bin artarak öngörüleri oldukça geride bırakırken, FED’in şahin politikalarına beklenenden daha uzun süre devam edebileceği endişelerini besleyerek risk iştahını olumsuz etkiledi.
- Veri bir yandan da işgücü piyasası trendleri açısından karışık bir görüntüye işaret etti. Manşet veri hala hızlı bir istihdam artışına işaret etse de bu artışın çoğunluğunun KOBİ’lerden geldiği, en büyük şirketlerde ise istihdam kaybı yaşandığı görüldü.
ISM imalat PMI, 48,4’e gerileyerek pandemi başından bu yana en kötü dönemi geçirdi. Kasım’da pozitif eşik olan 50’nin altına inen gösterge Aralık’ta daha da zayıfladı. Bu veri genel oalrak hem büyüme hem de istihdam için önemli dolayısıyla verideki kötü gidişat 2023’ün ilk çeyreğinin de kötü geçeceği beklentisini artırdı.
İlaveten Üretim PMI, ekim ayından beri daralma bölgesinde ve aralık ayında 47’7’den 46,2’ye geriledi. Yanı bu veri de pandemi sonrası en zayıf dönem yaşanıyor.
Haftalık işsizlik maaşı başvuruları son haftada 19 bin kişi azalarak 204 bin oldu. Böylece ay ortalaması da 213 bine geriledi. Eylül-Ekim dönemindeki iyimserliğin yerini yavaş yavaş yaz dönemindeki yüksek seviyelere bıraktığı görülüyor.
Gelelim verilerin bize aslında ne anlattığını yorumlama kısmına. Bariz bir şekilde üretimin yavaşladığını ve buna bağlı olarak işe alımların yavaşladığını gözlemliyoruz. Özellikle büyük şirketlerden gelen son bir aylık işten çıkarmalar bizi bu sonuca ulaştırıyor.
Öte yandan, tarım dışı istihdam verisinin beklentileri karşılaması bir kriterse de söz konusu verinin eylül ayından itibaren 300 binin altında olması dikkat çekici. Zira yılın başlarıyla kıyaslandığında istihdamdaki azalış göze çarpıyor. Yılbaşında 700 binin üzerinin yaşandığı sektörde güncelde yaşanan yavaşlama çok belirgin.
İstihdam Verileri Borsayı Nasıl Etkiler?
Normal şartlar altında güçlü istihdam güçlü ekonomi demek olduğu için beklentilerin üzerinde gelen istihdam verilerinin borsa üzerinde de pozitif bir etki yaratması beklenir. İstihdamın yüksek olması ülke para biriminin değer kazanmasını sağlar. Özellikle ABD’deki tarım dışı istihdam verisi beklentilerin üzerinde gelirse doların güç kazanması bununla birlikte de EUR/USD, GBP/USD pariteleriyle birlikte kıymetli madenlerin satış işlemlerinin hızlanacağı düşünülmektedir. Öte yandan, verinin beklentinin altında gelmesi yani ABD’de istihdamın azalması, doların değer kaybetmesine sebep olurken EUR/USD, GBP/USD pariteleriyle birlikte altın ve gümüş fiyatlarında sert yükselişlerin olmasını sağlayabilir.
Ancak ekonominin içinde bulunduğu güncel durum özelinde değerlendirdiğimizde FED’in faiz artışları güncelde borsa üzerinde etkisi en yüksek olan katalizör diyebiliriz. FED’in faiz artış kararlarında öncelikli olarak takip ettiği en önemli verilerden biri ise Tarım Dışı İstihdam Verisi. Bu sebeple verinin olumlu gelmesi borsa üzerindeki etkisi normalden farklı olarak olumsuz bir sonuç yaratabilir çünkü FED’in eline faiz artışı için bir sebep verir. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda güncelde FED’in 68,1% ihtimalle gelecek toplantıda 25 baz puan faiz artıracağı öngörülürken, 50 baz puanlık faiz artışı ihtimali de 31,9% seviyesinde bulunuyor.
Öte yandan, faiz artışlarının etkisiyle ekonominin resesyona gireceği yönündeki korkular da borsa üzerinde oldukça etkili olmaktadır. Bu anlamda bir değerlendirme yaptığımızda ise güçlü bir istihdam verisi aslında resesyonda olmadığımızın bir kanıtı niteliğinde olmakta ve tam da bu sebeple borsa üzerinde olumlu bir etki yaratma gücüne de sahip olmaktadır.
Karışık gibi gözükse de verinin borsa üzerindeki etkisi aslında tamamen mevcut endişelere sunduğu yanıtla ilgilidir. Yani borsada faiz artışlarıyla ilgili bir endişe fiyatlanıyorsa güçlü bir istihdam borsanın çok da hoşuna gitmeyebilir ancak resesyon endişesinin boy verdiği bir ekonomide istihdamın arttığını görmek herkesin içine bir miktar su serpeceği gibi borsada da yükselişe öncülük edebilir.
2 Aralık 2022 tarihinde ABD Tarım Dışı İstihdam Verisi 263 bin artışla 200 binlik beklentilerin oldukça üstünde gelmişti ve EUR/USD ile Ons Altın ilk dakika fiyatlama davranışında önemli bir düşüş gerçekleştirmişti. Ancak bu düşüş ikinci dakikadan itibaren hacimsel anlamda sınırlanmakta hatta daha sonraki mumlarda davranış biçimini değiştirmişti. Bu nedenle veriye hızlı bir şekilde ulaşmak ve ilgili veriyi doğru bir şekilde yorumlamak kritik bir önem taşımaktadır.
Bu içerik, içeriğin yayınlandığı günkü veriler baz alınarak hazırlanmıştır. İçerikte geçen hedef fiyat tahminleri, uzman ve analist yorumları bu içeriğin yayınlandığı tarihte geçerlidir. Bu tahmin ve yorumlar zaman içinde değişkenlik gösterebilmektedir. Bu sayfada yer alan haberler ve haberlerin içerdiği şirketler hakkındaki bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Kullanılan hisse işlem görselleri; hisse adı, fiyatı ve grafikleri de dahil temsilidir, yatırım tavsiyesi değildir.
Detaylı bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
