Merhaba, yatırım dünyasında yenisin galiba? Biliyoruz, yatırım yapmak istiyorsun ancak nereden başlayacağın konusunda kafanda hâlâ bazı soru işaretleri var.
Bu yazımızda kafandaki soru işaretlerini gidermeye çalışacağız.
Öncelikle burada yazdıklarımızın hiçbiri bir yatırım tavsiyesi değildir. Bunu da hatırlatalım.
İstersen yavaş yavaş başlayalım.
Birinci Soru: Nedir Bu Borsa?
Her şeyden önce borsanın ne olduğunu ve nasıl işlediğini iyice anlamamız gerek. Merak etme, gerçekten çok kolay.
Borsayı kısaca tanımlayacak olursak, belirli finansal araçların alınıp satılabildiği organize ve dinamik bir piyasa olduğunu söyleyebiliriz.
Halka arz edilen şirketlerin paylarının bir kısmı, bireysel yatırımcıların da alabilmesi için borsada listelenir. Böylece sen de dilediğin bir miktar ile dünyaca ünlü şirketlerin ortağı olabilirsin.
Ağırlıklı olarak borsa denilince aklına hisse senetleri geliyor olabilir ancak bunun dışında endeks ve fonlar gibi farklı yatırım araçlarına da borsada yatırım yapabilirsin.
Fiyatlar Nasıl Belirleniyor?
Borsada bir hissenin fiyatı, temel ekonomide olduğu gibi arz-talep dengesi sonucu belirlenir.
Örneğin; bir A ürününe yoğun bir talep gelirse, yani almak isteyen kişi sayısı satan kişi sayısından fazla olursa, o ürünün fiyatı artar. Eğer o ürünü satan kişi sayısı, alan kişi sayısından fazla ise o ürünün fiyatı düşer. Hisse senetlerindeki fiyatlar da bu mantıkla değişkenlik gösterir. Yani kısacası fiyatı, piyasa (arz-talep dengesi) belirler.
Nereden Başlamam Gerek?
Yazımızın devamında sana yatırım yolculuğunun ilk adımlarını nasıl atabileceğin konusunda yardımcı olmaya çalışacağız. 👇🏼
Bu noktada finansal bilgi birikimini artırman, finansal piyasalara dair daha iyi çıkarımlar yapmanı ve araştırmalarından daha verimli sonuçlar alabilmeni sağlayabilir. Borsada yatırım yaparken türlü stratejiler uygulayabilir ve analizler kullanabilirsin.
Yapacağın stratejilerde de kendine en uygun olanı, bütçeni ve hedeflerini belirledikten sonra oluşturabilirsin.
Bu yüzden öncelikle hedefi belirlemek gerekir.
Finansal Okuryazarlık ve Bilgi Birikimi
Yatırım yapmadan önce belirli bir seviyede finansal okuryazarlığının olması, yani borsa hakkında belirli seviyede bilgi sahibi olman oldukça önemli.
Bilgiye ulaşmanın çok kolay olduğu bir dönemde yaşarken en çok dikkat etmen gereken şey ise bilgi kirliliği olmalı. Bu kadar fazla bilginin bulunduğu internet âleminde, doğru bilgiye güvenilir kaynaklardan ulaşmaya özen göstermelisin.
Bir de finansal okuryazarlık demiştik. Peki, nedir bu kavram? Hemen kısaca açıklayalım.
Finansal okuryazarlık, kişinin ekonomik ve finansal göstergeleri doğru yorumlayarak kendi stratejilerini belirleyebilmesidir. Bireysel finans yönetiminde en önemli noktalardan biri finansal okuryazarlık seviyesidir.
Finans ve ekonomi alanlarındaki terimlerin anlamlarını öğrenmek ve ne işe yaradıklarını anlamak ise yapılacak ilk hamledir. Böylece okuduğun veya dinlediğin haberlerde neler anlatılmak istendiğini rahatlıkla anlayabilirsin.
Dilersen sonrasında Midas’ın Kulakları’nı ve Midas Podcast’i takip ederek finansal okuryazarlık seviyeni yükseltebilir ve finans gündemini rahatlıkla takip edebilirsin.
Risk Yönetimi
Öncelikle risk yönetimi en çok önem verdiğimiz konulardan bir diğeri olacak. Çünkü burada belirleyeceğin başlıklar; yatırım yaparken ayıracağın bütçeyi, hisse alım miktarlarını, satacağın seviyeleri belirmekte oldukça önemli.
Borsaya henüz yeni başlayan bir kişi, ödül/risk oranını kendisi için uygun bir seviyede belirlemelidir. Ödül risk oranı, hisseyi aldıktan sonra satacağın kâr seviyesi ile zararı durduracağın seviyenin belirlenmesiyle hesaplanır.
Hemen bir örnek verelim:
- Diyelim ki bir hisse alacaksın ve alırken göze aldığın zarar miktarı 100 TL, ancak hedeflediğin kâr seviyesi 400 TL. Böylece ödül- risk oranın 4/1 oldu. Fakat 200 TL kaybetmeyi göze alıp, 100 TL kârı hedefleseydin bu oran 1/2 olacaktı.
Eğer kısa vadede al-sat yaparak kâr etmeyi hedefliyorsan, burada da yine alım/satım noktalarını önceden belirlemen senin için faydalı olabilir.
100 dolar karşılığında XXX hissesi aldığını düşünelim. Riskini belirlerken ben bu hisse 120 dolar olunca satacağım ancak 90 dolara düşerse de satacağım dersen %10 kayıp ihtimaline karşın %20 kâr hedeflediğini anlayabiliriz.
Peki dikkat etmen gerekenler neler?
- Başka herhangi bir yerde ihtiyacın olmayacak bir tutar ile yatırıma başla
- Ne kadar risk alacağını en baştan belirle
- Hisseyi almadan önce belirlediğin alım/satım noktalarına bağlı kalmayı ya da buralarda riskini azaltmayı unutma!
Psikolojini de Hazırlamayı Unutmamalısın
Bilgi birikimini artırmak ve risk yönetimi yapmak, seni belirli bir seviyeye ulaştıracak fakat borsa yatırımında psikolojinin önemini de unutmamak gerekir.
Sağlam bir psikoloji ile hareket etmek sana daima kazanç getirecektir. Yaşanan dalgalanmalar karşısında sakin kalmak, panik ile hareket etmemek daha faydalı olabilir.
Fiyat hareketlerini iyi analiz etmeli, haberleri takip ederken sakince yorumlamalısın. Fırsat kaçırma korkusundan veya belirlediğin çıkış pozisyonu dışında bir seviyedeyken, rasyonel düşünememek zarar ettirebilir.
Kısacası; sakinliğini koruman, iyi yorumlayarak rasyonel kararlar vermen oldukça önemli. Acele ve hırs, çoğu zaman kazançtan çok zarar getirebilir.
Sepet Sepet Yumurta, Sepet Yapmayı Unutma
Muhakkak pek çok yerde yatırım yaparken “sepet oluşturun” dendiğini duymuşsundur. Gel yakından bakalım neymiş bu sepet?
Şimdi en basit ve genel anlatımıyla başlayalım. Elinde bir sepet var ve içinde 10 tane yumurtan var. Eğer sepet elinden kayarsa muhtemelen tüm yumurtalar kırılacak ve geriye boş bir sepet kalacak. Ancak sen elindeki yumurtaları 2 farklı sepete bölüştürürsen bir tanesi düşse bile diğer yumurtaların sağlam kalacaktır.
İşin özüne gelirsek, tüm birikimini ve portföyünü bir hisse senedine yatırmaktansa farklı sektörlerden, farklı şirketler ve fonlara dağıtarak riskini azaltma ihtimalin bulunabilir. Bir sepet (sektör diye düşünelim) düşse bile diğer sepetteki yatırımların etkilenmeyebilir.
Stratejin Ne Olacak?
Borsada strateji oluşturmak ve bu bağlamda işlem yapmak kritik bir öneme sahiptir.
Kendi psikolojine ve bütçene en uygun stratejiyi oluşturabilecek tek kişi yine sensin. Strateji oluştururken borsada neden yatırım yapmak istediğini, hedefinin ne olduğunu belirlemelisin.
Strateji oluştururken mantıklı hedefler belirlemelisin. Ortalama yıllık getiri hedefinin ne olacağını, kısa vadeli mi yoksa uzun vadeli mi yatırımlar yapacağını belirledikten sonra, artık alım-satım yapmaya bir adım daha yaklaşmış olacaksın.
Her Şey Tamam, Peki Nasıl Yatırım Yapacağım?
Borsalara alım-satım emirlerini verebilmek için bir aracı kurumu kullanman gerekiyor. Yani, bireysel olarak borsaya emir vermen mümkün değil.
Amerikan Borsalarına özgürce yatırım yapabilmek için Google Play veya App Store’dan Midas’ı indirip, üye olarak hemen yatırım yapmaya başlayabilirsin.
SPK onaylı bir aracı kurum olan Midas ile NYSE ve NASDAQ’ta listelenen yaklaşık 10 bin hisseye yalnızca 1,5 dolar* işlem ücreti ile yatırım yapabilirsin.
Finansal özgürlüğüne attığın ilk adım için seni şimdiden tebrik ediyoruz. Borsadaki yatırım serüveninde başarılar!
Bu sayfada yer alan bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.
Detaylı bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
