|
Makaleyi sesli dinle
|
Yaşadığımız gezegenin her geçen yıl daha da ısındığını fark ediyor musun? Peki ya orman yangınlarını, eriyen buzulları ya da değişen iklimleri? O zaman ekosistemin tüm dengelerini alt üst eden küresel ısınmayı bir de bizden dinle! Bu konuda atabileceğin bireysel adımların düşündüğünden daha fazla olduğunu öğrendiğinde bize teşekkür etmek isteyebilirsin.
Küresel ısınma dünya üzerindeki canlı yaşamını, hatta yerkürenin tümüyle kendisini tehdit eden bir felaket. Bu nedenle söz konusu sorunla global çapta mücadele edilmesi gerekiyor. Çünkü küresel iklim krizi çok hızlı bir şekilde iklimlerin değişmesine, soluduğumuz havanın hızla kirlenmesine, göl ve denizlerin kurumasına ve bunlar gibi daha pek çok soruna yol açıyor. Peki, küresel ısınmanın etkilerini yavaşlatmak mümkün olabilir mi? Evet, mevcut tablo her ne kadar endişe verici olsa da küresel ısınmanın etkilerini yavaşlatmak neyse ki hala mümkün! Bunun için öncelikle küresel ısınmanın nedenlerini tam manasıyla anlamak gerekiyor. Buna hazır mısın? Öyleyse detayları keşfet!
Küresel Isınma Nedir?
Küresel ısınma, atmosferdeki sera gazlarının artması nedeniyle dünya genelinde ortalama sıcaklık seviyelerinin artması olarak tanımlanıyor. Esasında iklim krizinin temelini oluşturan sera gazı, aslında doğal dengenin bir parçası. Ancak son birkaç yüzyılda artan sanayileşme ve endüstrileşme nedeniyle normalin üzerinde sera gazının açığa çıkması, dünyanın küresel ısınmayla mücadele etmesine yol açıyor.
Küresel Isınma Nasıl Oluşur?
Atmosferde açığa çıkan karbondioksit, Küresel Isınma ve İklim Değişikliği isimli makaleye göre küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 50 ila 60’ından fazlasını oluşturuyor. Bu sera gazları ise dünyayı adeta battaniye gibi sararak güneşin ısısını içerisine hapsediyor. Böylece güneşten aldığı ısıyı geri yansıtmıyor ve doğrudan dünyaya aktarıyor. Bu da küresel ısınmanın meydana gelmesini destekleyen en önemli durumlardan biri oluyor.
Sera gazları küresel ısınmanın meydana gelmesindeki en temel sebeplerden biri olsa da elbette bu felaketin arkasındaki tek neden değil. Küresel ısınmanın oluşmasında dünyanın manyetik alanını güneş ışınlarına karşı koruyan ozon tabakasının delinmesi de büyük rol oynuyor. Ozon tabakasının delinmesi güneşten gelen ısının doğrudan gezegene yansımasına sebebiyet veriyor. Böylece dünya yüzeyinde ısı dengesi bozuluyor ve küresel ısınmanın etkileri zamanla dünyanın her yerinde görülmeye başlıyor.
Küresel Isınmanın Nedenleri Nelerdir?
Küresel ısınmasının pek çok farklı nedeni bulunuyor. Fakat tüm nedenlerin tek bir çatı altında toplandığını söylemek mümkün: İnsanlık. Geçmişten beri yaşadığı yerküreye pek çok hasar bırakan insanlar, küresel ısınmanın neredeyse tüm nedenlerini kendi elleriyle inşa ediyor. Bu noktada küresel ısınmayı etkileyen faktörleri aşağıdaki gibi sıralamak mümkün:
Sanayileşme
Sanayileşme sürecinde kullanılan fosil yakıtlar, büyük miktarda karbondioksit salınımına neden oluyor. Kömür, petrol ve doğal gaz gibi fosil yakıtların yanması karbon emisyonunu ve dolayısıyla sera gaza birikimini hızlandırıyor.
Ormansızlaşma
Doğanın kalbi olan ağaçlar, dünyadaki karbondioksit oranını önemli oranda azaltıyor. Ancak orman alanlarının tahrip edilmesi, ağaç miktarını ve dolayısıyla ormanların karbonu emme yeteneklerini azaltıyor. Bu da atmosferdeki karbon döngüsünü bozuyor ve sera gazının artmasına sebep oluyor.
Endüstriyel Tarım
Tarım faaliyetleri sırasında kullanılan kimyasal ilaçlar, gübreler ve hayvan atıkları, metan ve azot oksit salınımını artırarak küresel ısınmanın etkilerine katkıda bulunuyor.
Ulaşım Tercihleri
Trafiğe çıkan araç sayısının her geçen gün artması karbon salınımını da doğrudan artırıyor. Motorlu araçlarda ve hava taşıtlarında kullanılan fosil yakıtlar, sera gazı oranının normalin üzerine çıkmasına neden oluyor. Böylece atmosferdeki ısınma eğilimini artırıyor.
Tüketim Alışkanlıkları
Son dönemlerde değişen tüketim alışkanlıkları küresel ısınmasının oluşmasında büyük söz sahibi. Daha fazla üretim ve haliyle daha fazla atık anlamına gelen aşırı tüketim hali, kaynakların kullanımıyla ortaya çıkan sera gazının fazlasıyla artmasına neden oluyor.
Küresel Isınmanın Sonuçları Nelerdir?
Küresel ısınmanın nedenleri yaşadığımız gezegen üzerinde çeşitli değişimleri ve belli başlı sonuçları da beraberinde getiriyor. Dünya üzerindeki canlı yaşamını riske atan küresel ısınma sonuçlarından bazıları ise şunlar:
Buzullarının Erimesi
Küresel ısınma, buzulların erimesine yol açıyor. Eriyen buzullar deniz seviyelerini yükseltiyor. Bu da yüksek dalgalara ve büyük tsunamilere neden oluyor. Bununla birlikte kutup bölgesinde yaşayan hayvanların yaşamı tehlike altına giriyor.
Ekstrem Hava Olayları
Küresel ısınma, şiddetli hava olaylarına neden olabiliyor. Yağışın çok olması selleri meydana getirirken, yüksek sıcaklık ve az yağış kuraklıkla mücadele etmeyi gerektiriyor.
Ekosistemin Bozulması
Gezegenin aşırı ısınması, ekosistemlerde dengesizliklere neden oluyor ve bitki ve hayvan türlerinin yaşam alanlarını önemli oranda etkiliyor. Bunun sonucunda bazı hayvan türlerinin nesli tükeniyor ve bitki çeşitliliği azalıyor.
Orman Yangınları
Güneş ışınlarının doğrudan yerküreyle buluşması orman yangınları için kıvılcım olabiliyor. Her çıkan orman yangını ise sera gazının artmasını tetikliyor ve bu süreç ne yazık ki bir döngü halinde ilerliyor.
Küresel Isınma Nasıl Önlenir?
Küresel ısınma insan faaliyetlerinin doğaya olan etkisinin bir sonucu. Dolayısıyla bunun önüne geçmek yine insanlığın elinde. Öyle ki son yıllarda sürdürülebilirlik kavramını benimseyen bir dünya düzeni inşa etme noktasında çeşitli kişi ve kurumların attığı büyük adımları görmek mümkün. Eğer sen de bu konuda bir adım atmak istiyorsan küresel ısınma nasıl önlenir öğrenebilirsin. İşte küresel ısınmayı önlemenin yolları:
- Fosil kaynaklar yerine yenilenebilir enerji kaynakları üretmek ve kullanmak,
- Atık miktarını azaltmak için geri dönüştürülebilir ürünler tercih etmek. Ayrıca geri dönüşüm projelerine destek vermek,
- Karbon salınımını azaltmak için gün içerisinde kişisel araç yerine toplu taşıma kullanımına özen göstermek,
- Tarımda kimyasal ilaç kullanımını ortadan kaldırmak,
- Ozon tabakasının incelmesine neden olan deodorant ve oda parfümü gibi ürünlerin kullanımını minimuma indirmek,
- Tüketim çılgınlığının önüne geçmek ve sürdürülebilir bir alışveriş prensibi benimsemek,
- Orman tahribatını engellemek ve yeşil alanları genişletmek.
Küresel Isınmaya Karşı Öne Çıkan Stratejik Hedefler
Toplumlar arası iş birliği ve sürdürülebilir politikaların benimsenmesi, küresel ısınmanın etkilerini azaltmak için en etkili yollardan biri olarak kabul ediliyor. Küresel ısınmanın büyük riskler meydana getirdiği günümüzde Birleşmiş Milletleri oluşturan ülkelerin yanı sıra diğer ülke ve kuruluşlarda bu riskleri gidermek adına çalışmalar yapıyor. Bu noktada küresel ısınmaya karşı öne çıkan stratejik hedefler aşağıdaki gibi:
Büyük Yeşil Duvar
İklim değişikliği ile mücadelede Afrika’daki kuraklık sorununu çözmek için yapılan Büyük Yeşil Duvar projesi, Sahara bölgesindeki ülkeler ve Afrika Birliği ile yürütülen bir çalışma. 2005 yılında başlayan ve Sahara Çölü’nün genişlemesini durdurmak için yapılan bu projenin 2050 yılında tamamlanması bekliyor. Dünyanın en büyük insan yapımı ormanının inşa edilmesini sağlayan bu proje bittiğinde 4 bin 500 kilometrelik bir orman alanı elde edilmiş olacak. Projeyle hayata geçirilen ormanlık arazinin, küresel ısınmanın etkilerini azaltma noktasında büyük rol oynayacağı belirtiliyor.
Paris Anlaşması
Paris Anlaşması, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi kapsamında iklim değişikliğinin azaltılması amacıyla 2015 yılında imzalanan ve 2016 yılında yürürlüğe giren bir anlaşma. Mart 2021 itibarıyla Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS)’nin 191 üyesi bulunuyor.
Paris Anlaşması’nın uzun vadeli hedefinin ise ortalama sıcaklık artışını sanayi öncesi seviyelerden 2 derece artış seviyesiyle sınırlı tutmak. Paris Anlaşması kapsamında her ülke küresel ısınmayı azaltmak için üstlendiği katkıyı belirlemek, planlamak ve düzenli olarak raporlamakla yükümlü. Bu sayede strateji amacına ulaşmaya çok daha yakın oluyor.
Türkiye İklim Değişikliği Uyum Stratejisi ve Eylem Planı
Türkiye’de küresel ısınmayla mücadeleye destek olmak için geliştirilen İklim Değişikliği Uyum Stratejisi ve Eylem Planı, geniş çaplı bir strateji ve uygulama projesi olarak öne çıkıyor. Eylem planları arasında ise tarım sektörünün kuraklıklara karşı dayanıklılığının artırılması, daha fazla depolama ve altyapı yönetimi yoluyla taşkın ve sel risklerinin azaltılması, su kaynaklarının bütüncül yönetimi ve ekosistemlerin korunması gibi önemli konular yer alıyor.
Küresel ısınmayla mücadele kapsamında dünyadaki ve Türkiye’deki yenilenebilir enerji şirketleri her zamankinden daha çok öne çıkıyor. Sen de yenilenebilir enerji şirketlerine yatırım yapmak istersen hemen App Store veya Play Store üzerinden Midas uygulamasını indir ve çevreci bir politika benimseyen bu şirketlerin hisselerine ortak ol!
Hisse senetleri riskli yatırım ürünleridir. Şirketlere ortaklık, hem kârlarına hemde zararlarına ortaklık anlamına gelir. Ana paranızdan kâr etme ihtimaliniz olduğu gibi, zarar etme ihtimalinizde bulunmaktadır.
