
TMSF, Türkiye’de finansal açıdan büyük öneme sahip bir kurumdur. “TMSF açılımı nedir?” sorusunun yanıtı ise Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’dur. Türkiye ekonomisinin sigortalarından biri olan bu devlet kurumu, esasen tasarruf sahiplerini yolsuzluklara ve diğer usulsüzlüklere karşı korumada ve ülkemizde finansal istikrarı sağlamada önemli bir role sahip. Bankacılık sektörünün de güvenliği sağlayan TMSF, kamu yararına çalışan oldukça güçlü bir aktör. Sen de “TMSF nedir?”, “TMSF ne iş yapar?”, “Nereye bağlıdır?”, “Ne zaman kurulmuştur?” gibi soruların yanıtını merak ediyorsan yazının tamamına göz atarak detaylı bilgi edinebilirsin.
TMSF Nedir?
TMSF açılımı, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu şeklindedir ve bu fon, Türkiye’de finansal sistemin istikrarını sağlamak amacıyla kurulmuştur. “TMSF ne zaman kuruldu?” sorusunun yanıtı ise 1983’tür. Başlangıçta sadece bankalardaki tasarruf mevduatlarını sigorta eden bu kurum, zamanla daha geniş görev ve yetki alanına sahip olmuştur. Günümüzde yalnızca bir sigorta kurumu olarak çalışmakla kalmaz, iflas eden veya el konulan banka ve şirketlerin yönetimini de üstlenir.
TMSF düzenleyici ya da denetleyici bir kurum değildir. Bu görev BDDK’ya aittir. TMSF, uygulayıcı ve yönetsel yetkilere sahip bir fondur; sigorta, el koyma, varlık yönetimi gibi işlemleri yürütür. Bu sayede de bankacılık sektöründeki olası risklere karşı hem yatırımcıları hem de ekonomik düzeni korumayı amaç edinmiştir. TMSF nereye bağlı diye merak eden pek çok kişi vardır. TMSF, hukuki olarak idari ve mali özerkliğe sahip bir kamu tüzel kişiliğidir. Bu nedenle “TMSF hangi bakanlığa bağlı?” sorusuna “Hiçbir bakanlığa bağlı değildir.” şeklinde yanıt verilebilir.
TMSF’nun Görevleri ve Sorumlulukları Nelerdir?
Oldukça geniş bir görev ve sorumluluk yelpazesine sahip TMSF, temelde varlık yönetimi, banka yönetimi ve mevduat sigortası alanlarında çalışır. Çeşitli iş tanımlarına sahip TMSF’nin ne iş yaptığını merak ediyorsan bu kurumun görev ve sorumluluklarını aşağıda bulabilirsin:
- Bankalardaki tasarruf mevduatlarını belli bir limite kadar sigorta eder ve bankanın iflas etmesi durumunda vatandaşların birikimlerini güvence altına alır.
- Zor durumda olduğundan iflas etmek durumunda kalan bankaları tasfiye ederek alacaklıların haklarını gözetir.
- El konulan şirketlerin faaliyetlerini sürdürülebilir kılma ve tasfiye etme görevi vardır.
- Borçlu olan kuruluşlardan alacakları tahsil eder; bu sayede kamu zararını en aza indirger.
- Tasfiye edilen varlıkları satarak gelir elde eder ve bunları ekonomiye kazandırır.
- Kriz anlarında yatırımcıların ve mevduat sahiplerinin mağdur olmaması için çeşitli koruyucu önlemler alır.
- Piyasada güven ortamı oluşturmak amacıyla sistemin işlerliğini gözetir.
- El konulan şirket ve kişilerle ilgili dava ve takip süreçlerini yürütür.
Tüm bu yükümlülükleri incelediğinde TMSF’yi daha iyi anlayabilirsin. Bu kurumun yalnızca kriz anlarında değil normal zamanlarda da ekonominin sağlıklı sürdürülebilmesi için önemli bir rol oynadığını bilmelisin.
TMSF Hangi Varlıkları Yönetir?
“TMSF ne demek?” sorusunun yanıtını daha iyi anlamak için bu kurumun yönetiminde olan varlıkları bilmende de fayda var. Tasfiye süreçleri veya başka seçeneklerle pek çok varlığı yöneten TMSF’nin portföyündeki varlıklar şunlardır:
- Banka Varlıkları: İflas eden veya el konulan bankaların tüm mal ve varlıklarını yönetme görevi TMSF’nindir. Bu süreçte; banka şubelerini, taşınmazları, gayrimenkulleri, nakit ve diğer finansal varlıkları satmak ve işletmek TMSF’nin görevidir.
- Şirket Varlıkları: TMSF, iflas eden veya tasfiye edilen şirketlerin taşınmazlarını, makinelerini, ekipmanlarını ve diğer ticari değerlerini yönetir.
- Gayrimenkuller: Banka ve şirketlerden devralınan binaları, arazileri vb. tüm gayrimenkulleri TMSF yönetir, satar veya işleterek gelir elde eder.
- Alacaklar ve Borçlar: El konulan banka ve şirketlerin borçları, alacakları ve tüm finansal yükümlülükleri TMSF tarafından yönetilir. Alacakları tahsil eder, borçları öder.
TMSF bu varlıkları, tasfiye edilen kurumları ekonomik açıdan koruyarak kamuya geri kazandırmak ve mali istikrarı sağlamak amacıyla yönetir. Bu sayede kriz durumlarında oluşabilecek zararları azaltabilir.
TMSF ile BDDK Arasındaki Farklar
TMSF (Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu) ve BDDK (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu) birbirine sıkça karıştırılan iki kurumdur. Çünkü her ikisi de Türkiye’de finansal sistemi denetler ve düzenler. Fakat bu iki önemli kurumun görev tanımları ve işleyişleri birbirinden farklıdır. İşte TMSF ile BDDK arasındaki temel farklar:
TMSF | BDDK | |
Görev Tanımı | Mevduat sahiplerinin haklarını korumak amacıyla tasarruf mevduatlarını sigortalar. | Türkiye’deki banka ve finans kuruluşlarının lisanslanması, denetlenmesi ve düzenlenmesinden sorumludur. |
Müdahale Zamanı | Genellikle kriz anlarında (bir banka battığında, bir şirkete el konulduğunda) devreye girer. | Finansal kurumları düzenli olarak denetler, riskleri önceden tespit ederek önlem alır. |
Yapısal Bağlılık | Cumhurbaşkanlığına bağlıdır. İşleyiş olarak daha uygulayıcı ve müdahalecidir. | Cumhurbaşkanlığına bağlıdır. İdari ve mali özerkliğe sahiptir. |
Yetki Alanı | Mevduat sigortası sağlama, banka tasfiye etme, el konulan şirketleri yönetme ve kamu borçlarını tahsil etme yetkisine sahiptir. | Tüm bankacılık ve finans sistemini düzenleme ve denetleme yetkisi vardır. |
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu kuruluş tarihi olarak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan daha eskidir. BDDK’nın kuruluş tarihi ise 1999’dur ve resmi olarak faaliyetlerine 2000 yılında başlamıştır.