Fon piyasalarında serbest fonlar son dönemdeki yüksek getirileri ile öne çıkıyor. TEFAS verilerine göre fon kategorileri arasında da serbest fonlar yılbaşından bu yana bakıldığında %62,97 artış ile kıymetli maden fonlarının hemen arkasından 2. Sırada geliyor.
Yine yılbaşından beri serbest fonlar içinde en yüksek getiri sağlayan ilk 3 fona bakıldığında; %3.489 artış ile Tera Portföy Birinci Serbest Fon (TLY) 1. olurken, onu %469,51 artışla Ata Portföy Barbaros Hisse Senedi Serbest Fon (THV) ve %289,12 artış ile Atlas Portföy Serbest Fon (DFI) 3. Sırada yer alıyor. Peki serbest fonlar bu getirileri nasıl elde ediyor?
Serbest Fonlar Nasıl Yönetiliyor?
Serbest fonların söz konusu yüksek getirilerindeki en önemli etken fonların adında da anlaşılacağı üzere serbest şekilde yönetilmeleri. Yani diğer fon kategorilerinde olan yasal bazı yükümlülükler serbest fonlarda bulunmuyor. Fon yöneticisi, fondaki parayı dilediği varlığa, dilediği ölçüde koymakta serbest. Yalnızca bazı serbest fonlar izahnamelerinde varlık dağılımına ilişkin belli sınırlamalar getirebilir. Bu sınırlamalar yasal düzenlemeden değil, tamamiyle fon özelinde bir durumdur.
Bir örnek vermek gerekirse; hisse senedi fonlarında, fon varlığının %80’inin hisse senedi fonlarına yatırılması zorunlulukken ayrıca tek bir hisseye de fon varlığının en fazla %10’u kadarı yatırılabilir. Bu SPK tarafından getirilen ve hisse senedi fonu yöneticilerinin uymasının zorunlu olduğu bir düzenlemedir. Bunun sebebi ise fon portföyünün çeşitlendirilmesi ve riskin yayılmasını sağlamaktır.
Bu düzenlemenin serbest fonlar için geçerli olmaması, fondaki paranın dağıtım insiyatifini tamamen fon yöneticisine bırakıyor. Örneğin son fon dağılım raporuna göre TLY Fonu’nun dağılımına bakıldığında fon portföy değerinin %50,41’inin Tera Yatırım Teknoloji (TEHOL) de olduğu görülüyor. Yine aynı şekilde DFI Fonu’nda da Işıklar Enerji ve Yapı Holding’in (IEYHO) payı %57,14 seviyesinde. Kiler Holding (KLRHO)’nun THV Fonu’ndaki payı ise %98,90.
Ek olarak serbest fonlar, kaldıraç, kısa pozisyon, vadeli işlemler, yurtdışı menkul kıymetler gibi enstrümanlara da yatırım yapmakta da serbesttir. Bu bağlamda, bu fonların hem yatırım yaptıkları varlıklar, hem de riski dağıtıp, dağıtmama konusunda serbest olmalarından kaynaklı olarak riski yüksek fonlar olduğu söylenebilir.
Serbest Fonlara Kimler Katılabilir?
Serbest fonlara katılım tüm yatırımcılara açık değildir. Bu fonlara yalnızca en az 1 milyon TL finansal varlık sahibi olan “Nitelikli Yatırımcılar” katılabilir.
2025’te şu ana dek TLY, THV ve DFI dışında getirisi %100’ün üzerinde getiri sağlamayı başarmış 2 fon bulunuyor. Bu fonlar şu şekilde:
- İstanbul Portföy Ondördüncü Serbest Fon (IIE) 👉%128,51
- Atlas Portföy Katılım Hisse Senedi Serbest Fon (KLH) 👉%112,16
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
