ABD Başkanı Donald Trump’ın Meksika ve Kanada’dan ithal edilen mallar için açıkladığı 25%’lik yeni gümrük vergisi dün yürürlüğe girdi. Ayrıca Çin mallarına uygulanan gümrük vergisi de iki katına çıkarılarak 20%’ye yükseltildi ve ABD’nin en büyük üç ticaret ortağıyla yeni ticaret çatışmaları başladı.
ABD’nin yıllık iki yönlü ticaretinde yaklaşık 2,2 trilyon doları altüst edebilecek gümrük vergisi eylemleri, Trump’ın üç ülkenin de ölümcül fentanil opioid ve öncü kimyasallarının ABD’ye akışını durdurmak için yeterince çaba göstermediğini açıklamasından saatler sonra yürürlüğe girdi.
📍 Misilleme vergiler gecikmedi
Çin, son tarihin hemen ardından, 10 Mart’tan itibaren belirli ABD ithalatlarına 10%-15% ek gümrük vergileri ve belirlenmiş ABD kuruluşları için bir dizi yeni ihracat kısıtlaması ilan ederek yanıt verdi.
Otuz yıldır ABD ile neredeyse gümrük vergisiz bir ticaret ilişkisine sahip olan Kanada ve Meksika, uzun süreli müttefiklerine karşı derhal misilleme yapmaya hazırlanıyordu.
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Ottawa’nın 20,7 milyar dolar değerindeki ABD ithalatına derhal 25% gümrük vergisi uygulayacağını ve Trump’ın gümrük vergilerinin 21 gün içinde hâlâ yürürlükte olması halinde 86,2 milyar dolar daha gümrük vergisi uygulayacağını söyledi. Daha önce Kanada’nın Amerikan birası, şarabı, burbonu, ev aletleri ve Florida portakal suyunu hedef alacağını söylemişti.
“Tarifeler inanılmaz derecede başarılı bir ticaret ilişkisini bozacaktır” diyen Trudeau, Trump’ın ilk döneminde imzaladığı ABD-Meksika-Kanada serbest ticaret anlaşmasını ihlal edeceklerini de sözlerine ekledi.
Ontario Başbakanı Doug Ford NBC’ye yaptığı açıklamada, misilleme olarak eyaletinden ABD’ye nikel sevkiyatını ve elektrik iletimini kesmeye hazır olduğunu söyledi.
Meksika Ekonomi Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum’un bugün Mexico City’de düzenleyeceği bir basın toplantısıyla cevabını açıklaması beklendiği belirtildi.
Ayrıca Çin mallarına uygulanan ekstra 10%’luk vergi, ABD’deki aşırı doz fentanil krizi nedeniyle Pekin’i cezalandırmak amacıyla Trump tarafından 4 Şubat’ta uygulamaya konulan 10%’luk gümrük vergisine ekleniyor. Kümülatif 20%’lik vergi, Trump’ın ilk döneminde 370 milyar dolar değerindeki ABD ithalatına uyguladığı 25%’e varan gümrük vergilerinin de üzerine geliyor.
👀 Tarım ve donanım teknolojilerine ağır darbe
Bu ürünlerden bazıları, geçen yıl eski başkan Joe Biden döneminde, Çin yarı iletkenlerine uygulanan gümrük vergilerinin iki katına çıkarılarak 50%’ye ve Çin elektrikli araçlarına uygulanan gümrük vergilerinin dört katına çıkarılarak 100%’ün üzerine çıkarılması da dahil olmak üzere, ABD gümrük vergilerinin keskin bir şekilde arttığını gördü.
20% gümrük vergisi, ABD’nin Çin’den ithal ettiği akıllı telefonlar, dizüstü bilgisayarlar, video oyun konsolları, akıllı saatler ve hoparlörler ve Bluetooth cihazları da dahil olmak üzere daha önce gümrük vergisi uygulanmamış bazı önemli tüketici elektroniği ürünlerine uygulanacak.
Çin’in bugün açıkladığı yeni gümrük vergileri, belirli etler, tahıllar, pamuk, meyve, sebze ve süt ürünleri de dahil olmak üzere çok çeşitli ABD tarım ürünlerini hedef aldı.
Pekin ayrıca ulusal güvenlik gerekçesiyle 25 ABD firmasını ihracat ve yatırım kısıtlamaları altına aldı. Bu firmalardan on tanesi Tayvan’a silah sattıkları için hedef alındı.
Çin Ticaret Bakanlığı ABD’nin gümrük vergilerinin Dünya Ticaret Örgütü kurallarını ihlal ettiğini ve “Çin ile ABD arasındaki ekonomik ve ticari işbirliğinin temelini baltaladığını” söyledi.
ABD’li çiftçiler, Trump’ın ilk dönemindeki ticaret savaşlarından ağır darbe almış, ihracat satışlarında yaklaşık 27 milyar dolarlık kayba uğramış ve Çin pazarındaki paylarını Brezilya’ya kaptırmışlardı.
🔍 Hangi hisseler etkilenebilir?
Trump’ın ağır vergileri ve diğer ülkelerin açıkladığı misilleme vergiler, başta yarı iletkenler ve donanım dahil olmak üzere teknoloji sektörü ve söz konusu ülkelerde üretim yapan otomotiv sektörü olmak üzere birçok şirketi etkileyebilir.
Ayrıca elektronik, giyim ve ev eşyalarında oluşabilecek fiyat baskısı sebebiyle perakende sektörü, Meksika’dan ürün ithal eden gıda ve alkollü içecek şirketleri ve alüminyum ve çelik vergileriyle üretim maliyetlerinin etkileneceği sanayi sektörü de vergileri yakından izliyor.
Olası bir küresel ticaret savaşından etkilenebilecek şirketleri aşağıdaki listede inceleyebilirsin.
- Ford Motor (F)
- General Motors (GM)
- Stellantis (STLA)
- Tesla (TSLA)
- Magna (MGA)
- Lear (LEA)
- Aptiv (APTV)
- AutoZone (AZO)
- O’Reilly Auto Parts (ORLY)
- Advance Auto Parts (AAP)
- Apple (AAPL)
- HP (HPQ)
- Dell (DELL)
- Microsoft (MSFT)
- Nvidia (NVDA)
- Advanced Micro Computers (AMD)
- Intel (INTC)
- Boot Barn (BOOT)
- Nike (NKE)
- Walmart (WMT)
- Target (TGT)
- Costco (COST)
- Best Buy (BBY)
- Home Depot (HD)
- Lowe’s (LOW)
- Constellation Brands (STZ)
- Diageo (DEO)
- Caterpillar (CAT)
- Boeing (BA)
- Deere (DE)
- Archer Daniels Midland (ADM)
- Bunge (BG)
- Tyson Foods (TSN)
- JPMorgan Chase (JPM)
- Bank of America (BAC)
- Wells Fargo (WFC)
- Citigroup (C)
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
Bu içerik hazırlanırken faydalanılan kaynak: Reuters
