5 Kasım’da yapılacak 60. ABD başkanlık seçimleri için geri sayım sürerken, Demokrat aday Kamala Harris ve Cumhuriyetçi aday Donald Trump, ABC News kanalında gerçekleşen ilk canlı yayın tartışmasında karşı karşıya geldi.
Yaklaşık 1,5 saat süren tartışmada Kamala Harris, rakibi Donald Trump’a karşı kürtajdan yönetim yeterliliğine kadar çeşitli konularda sert eleştirilerde bulunarak, Trump’ı savunmada bıraktı. Tartışmada, ekonomi, kürtaj, sınır güvenliği ve dış politika gibi pek çok başlıkta iki adayın görüş ayrılıkları ön plana çıktı.
Harris, Trump’ın 2020 seçimlerinde yenilgiyi kabul etmemesini ve 6 Ocak 2021’deki Kongre baskınını teşvik etmesini de eleştirdi. Trump’ı, halkın 81%’i tarafından “görevden alındığı” gerçeğini kabullenememekle suçladı. Trump ise kendisinin siyasi zulme uğradığını ve bir kurban olduğunu savundu.
Dün gecenin en ikonik anı ise Trump’ın Kamala Harris’e “Sen de baban gibi Marksistsin” demesiydi. Harris ise Trump’ı “Amerikan başkanlığına layık olmayan bir aşırılıkçı” olarak tanımlayarak tartışmada üstünlük kurmayı başardı.
Tartışmanın ardından yapılan ankette, Harris’in performansının Trump’a baskın geldiği ve Harris’in oy oranının 53%’ten 56%’ya yükseldiği belirtildi.
📌 ABD Tarihinin “En İyi Ekonomisini” Kim Yarattı Kim Bozdu?
Canlı yayının başlangıcında ekonomi konusuna odaklanan adaylar, kendi yönetimleri sırasında ekonomiyi toparladıklarını ancak diğer tarafın politikalarının ekonomik zararlara yol açtığını savundu.
Harris, orta sınıf bir aileden geldiğini ve küçük işletmelere yönelik ciddi teşvik ve vergi indirimleri planladığını dile getirirken, yeni kurulan şirketler için vergi indirimini 5 bin dolardan 50 bin dolara çıkarmayı ve çocuklu ailelere 6 bin dolara kadar vergi indirimi sağlamayı hedeflediğini söyledi.
Trump ise kendi döneminde ABD tarihinin “en iyi ekonomisini” yarattığını ve Biden-Harris yönetiminin bunu kısa sürede bozduğunu savundu. Son iki yılda halkın enflasyonla mücadele etmek zorunda kaldığını vurgulayan Trump, kendi döneminde Çin’e uyguladığı gümrük vergileri sayesinde ABD’ye yüz milyarlarca doların geri döndüğünü ancak Biden’ın bu vergileri kaldırarak ekonomik zarara yol açtığını öne sürdü. Harris ise Trump’a, “Donald Trump bize Büyük Depresyon’dan bu yana en kötü işsizliği bıraktı” yanıtını verdi.
📌 Harris: Trump Bizi Çin’e Sattı
Tartışmanın en yakından takip edilen bir kısmı da Trump’ın başkanlık döneminde oldukça gündemde yer edinen gümrük vergileri konusuydu.
Harris, Trump’ın gümrük vergisi politikasını ve tüm ithalat ürünlerine 10% ile 20% aralıığında vergi getirme vaadini hedef aldı. Trump ise ilk yönetiminde başlattığı ticaret savaşını ikiye katlayacak olan Çin’e 60% ile 100% aralığında ek vergiler içeren vergi önerilerini savundu.
Ekonomistler genel olarak gümrük vergilerinin fiyatları arttırdığı konusunda hemfikir. American Enterprise Institute’da kıdemli araştırmacı olan Steve Kamin, bu noktayı yineleyerek Trump’ın ek gümrük vergilerinin “hem enflasyonist hem de daraltıcı” olacağını savundu.
Trump genel olarak gümrük vergilerinin fiyatları arttırdığı endişelerini önemsiz göstermeye çalıştı ve artan vergilerin bedelini ödeyecek olanların Amerikalı tüketiciler olmayacağını savundu.
Harris ise tartışmadaki zamanını Trump yönetiminin Çin konusunda çok zayıf olduğunu savunmak için kullandı:
“Şunu açıklığa kavuşturalım ki Trump yönetimi, Amerika tarihinde gördüğümüz en yüksek ticaret açığına neden oldu.” diyen Harris, Trump’ın ‘ticaret savaşlarına davetiye çıkardığını’ da sözlerine ekledi.
Mevcut yönetimin CHIPS ve Bilim Yasası gibi politikalar yoluyla Çin’in gelişmiş yarı iletkenlere erişimini kısıtlama çabalarına açıkça atıfta bulunan Harris, “Donald Trump’ın başkanlığı döneminde, ordusunu geliştirmesine ve modernize etmesine yardımcı olmak için Çin’e Amerikan çipleri sattı. Çin’le ilgili bir politikanın Amerika Birleşik Devletleri’nin 21. yüzyıl rekabetini kazanmasını sağlamak olması gerekirken, Trump bizi sattı.” dedi.
📌 Kürtaj Konusunda Zıt Görüşler
Tartışmanın en hararetli bölümlerinden biri kürtaj konusuydu. Harris, Trump’ı kürtaj karşıtı duruşu nedeniyle “ahlaksız” olarak nitelendirdi ve Trump’ın atadığı Yüksek Mahkeme yargıçlarının kürtaj hakkını ortadan kaldırmasından sorumlu tuttu.
Trump’ın kadınların kürtaj hakkını ellerinden almaya çalıştığını ve buna hakkı olmadığını vurgularken, başkan olması halinde bu konuda net adımlar atacağını ifade etti. Trump ise kürtajın altıncı haftadan sonra yasaklanması gerektiğini savunarak, bu kararın federal düzeyde değil, eyaletler düzeyinde alınması gerektiğini belirtti.
ABD Yüksek Mahkemesi, kürtaja anayasal güvence getiren ve 1973 yılından beri var olan “Roe W. Vade” 2022’de iptal ederek kürtajı anayasal hak olmaktan çıkarmıştı.
📌 Sınır Güvenliği ve “Evcil Hayvan Yeme” İddiası
Tartışmanın tam anlamıyla “Şu an ne konuşuluyor?” denebilecek kısmı sınır güvenliği ve Trump’ın hayvan yeme iddialarını gündeme getirdiği dakikalardı.
Sınır güvenliği tartışmasında iki aday arasında ciddi fikir ayrılıkları yaşandı. Trump, Biden yönetiminin yasa dışı göçmenleri sınırdan kolayca içeri aldığını ve bu göçmenlerin suçlu olduğunu iddia etti. Ohio eyaletinin Springfield bölgesinde bazı kaçak göçmenlerin yerel halkın evcil hayvanlarını yediğini öne sürdü. Sunucu, bu iddianın yetkililerce yalanlandığını hatırlatmasına rağmen Trump iddiasını yineledi. O dakikalarda Harris hem şaşkınlıkla bakmaktan hem de gülmekten kendini alıkoyamadı.
Harris, sınır güvenliği konusunda Biden yönetiminin politikalarını savunarak, Trump’ın suçlamalarına karşı çıktı. Trump, Harris’in Biden yönetimi sırasında sınır güvenliğiyle ilgili sıraladığı maddeleri neden bugüne kadar gerçekleştirmediğini sordu.
📌 Trump: “Ukrayna’daki Savaşı 24 Saat İçinde Bitirebilirdim!”
Dış politika bölümünde, ağırlıklı olarak Rusya-Ukrayna savaşı tartışıldı. Trump, Biden yönetimini Ukrayna’daki savaştan sorumlu tutarken, Harris’in Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile savaştan 3 gün önce başarısız bir müzakere yaptığını iddia etti.
Harris ise bu iddiayı reddederek, Putin’le müzakere yapmadığını ve Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile defalarca görüştüğünü söyledi. Trump, başkan seçilirse Ukrayna’daki savaşı 24 saat içinde bitirebileceğini savundu.
Trump, ABD’nin Ukrayna’ya verdiği desteğin yetersiz olduğunu iddia ederken, Avrupa’nın NATO ittifakı içinde daha fazla katkı yapması gerektiğini dile getirdi. Harris ise ABD’nin “Rusya’nın işgali karşısında” demokrasi ve uluslararası hukuku savunmaya devam edeceğini belirtti.
Harris, Trump’a “Putin seni öğle yemeği niyetine yer.” dedi ve Cumhuriyetçi başkan olsaydı “Putin şu anda Kiev’de oturuyor olacaktı.” dedi. Harris ayrıca Trump’ı iki buçuk yıl süren savaşın ve ABD’nin muazzam bir askeri finansman çabasının ardından Ukrayna’yı terk etmeye hazır olmakla suçladı.
Canlı yayının kapanış konuşmalarında, Harris ülke olarak ileriye bakılması gerektiğini ve Trump’ın ülkeyi geriye götüreceğini savundu. Trump ise Harris’in Biden politikalarını tekrar edeceğini ve yönetiminin şimdiye kadar bir şey yapmadığını öne sürdü. Tartışma boyunca Trump 42 dakika 52 saniye, Harris ise 37 dakika 36 saniye konuştu.
📌 Analistler Ne Diyor?
Münazara, Harris’in ekibinin Trump’ı ikinci bir tartışmaya davet etmesiyle sona erdi. Trump, bu teklifi değerlendireceğini söyledi.
Tartışma sonrasında yapılan ankette, Harris’in performansının Trump’tan daha iyi olduğu belirtilirken, PredictIT anketine göre Harris’in oy oranı 53%’ten 56%’ya yükseldi. Her iki taraf da canlı yayının galibi olduklarını ilan ederken, tartışmanın ardından salon dışında toplanan Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasında arbede yaşandığı bildirildi.
Sound Income Strategies portföy yöneticisi Eric Beyrich, “İkisi de güçlü ekonomik noktalara değinmedi ama genel olarak Harris, Trump’tan daha iyi çıktı. Piyasalar gerçekten sert açıklamalar istemiyor; netlik istiyorlar.” dedi.
Carson Group küresel makro stratejisti Sonu Varghese ise “Seçmenler arasında bölünmüşlük devam ettiği için tartışmanın çok fazla fikir değiştirmeyeceğini düşünüyorum. Tek gösterge Harris’in tahmin piyasalarında öne geçmesi ama yarışta hâlâ birbirlerine çok yakınlar.” yorumunu yaptı.
Yine de bazı yatırımcılar, adaylara yönelik algılardaki küçük bir değişimin bile, bir avuç eyalette on binlerce oya kadar düşebilecek bir yarışta önemli olabileceğini düşünüyor. New York Times tarafından derlenen anket ortalamalarına göre iki aday, seçimi belirlemesi muhtemel yedi savaş alanı eyaletinde fiilen eşit durumda.
Convera APAC Baş Döviz ve Makro Stratejisti Shier Lee Lim, “Tartışmanın şu ana kadar piyasalar üzerinde büyük bir etkisi yok gibi görünüyor, bu da etkinliğe doğru nispeten düşük volatilite beklentileriyle uyumlu. Bununla birlikte, tartışma yine de seçim olasılıklarını değiştirmek için önemli bir katalizör olabilir.” ifadelerini kullandı.
Bu içerik, içeriğin yayınlandığı günkü veriler baz alınarak hazırlanmıştır. İçerikte geçen hedef fiyat tahminleri, uzman ve analist yorumları bu içeriğin yayınlandığı tarihte geçerlidir. Bu tahmin ve yorumlar zaman içinde değişkenlik gösterebilmektedir. Bu sayfada yer alan haberler ve haberlerin içerdiği şirketler hakkındaki bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Kullanılan hisse işlem görselleri; hisse adı, fiyatı ve grafikleri de dahil temsilidir, yatırım tavsiyesi değildir.
Detaylı bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
Bu içerik hazırlanırken faydalanılan kaynak: CNBC1, 2, Reuters
