Ekonomi ve bankacılık terimi olarak kullanılan sınai endeks, ulusal pazarda işlem gören ve sadece sanayi sektöründe bulunan şirketlerin hisse senetlerinin fiyatlarındaki değişmeler dikkate alınarak hesaplanan göstergelerdir. Sanayi sektörünün durumunu, üretim faaliyetlerindeki artış veya azalış gibi konuları belirlenen yıllar itibarıyla karşılaştırmalı olarak izlemeyi sağlar. Bu bilgi Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her ay düzenli olarak yayınlanır.
Bu gösterge ile mevcut dönem ile geçmiş ay ve bir önceki yılın aynı ayındaki endeks değerleri karşılaştırılarak sanayi ve alt sektörlerdeki büyüme/değişim eğilimi hesaplanabilir. Sanayi, ekonomik büyümenin lokomotifidir ve bu endeks sayesinde verilere dayalı net sonuçlar elde edilmesi mümkün olur. Sanayi üretim endeksi;
- Arındırılmamış
- Takvim etkisinden arındırılmış
- Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış
şekilde verilir. Bu veriler sayesinde ekonomik durum değerlendirilirken ve ülke ekonomisi yorumlanırken neden/sonuç ilişkileri konusunda net verilere dayalı bilgilerden yararlanmak mümkün olur. Ana ve alt sektörlerde hangi dönemlerde ve ne sebeple bir gelişme veya gerileme görüldüğünün açıklaması yapılabilir.
Borsada Hisse Seçme Rehberi: Beta Katsayısı Mucizesi
Sınai Endeks Hisseleri Hangileridir?
Sınai endeks, endüstriyel kuruluşların üretimlerindeki değişimi göstermesi açısından önemlidir. GSYİH’nin büyük bir bölümünü oluşturan hizmetler sektörü üzerinde etkili olan sanayideki değişim yönünü görmek için gerekir. Aynı zamanda kuruluşların gelişim süreçlerini izlemek için de bu hesaplamaların yapılması gerekir.
Sanayi sektöründe hizmet veren farklı pek çok kuruluş bulunur. Bunlar arasında;
- Acıpayam Selüloz
- Adel Kalemcilik
- Anadolu Efes
- Arçelik
- Banvit
- Brisa
- Coca Cola İçecek
- Desa Deri
- Egeplast
- Ford Otosan
- Good-Year
sayılabilir. Bunlara ek olarak İskenderun Demir Çelik, Karsan Otomotiv ve farklı branşlarda sanayi kuruluşlarının hisseleri de endekste yer alır.
Sanayi Hisse Senetleri Nedir?
Hisse senedi; bir şirket tarafından ihraç edilen ve ortaklık sermaye piyasasını temsil eden kıymetli evraktır. Sınai endeks hisse senetleri ise sanayi sektöründe bulunan şirketlere aittir. Bir şirketin anaparasının eşdeğer parçalarından biri olarak görülür. Bu sayede şirketlerin değerlerine katkı sağlanır ve aynı zamanda kârdan pay elde edilebilir. Sanayi hisse senetlerine yapılan yatırımlarla ülke ekonomisinin gelişmesine destek olunur. Aynı zamanda şirketlerin büyümesi amacıyla da kullanılır. Bu senetler, mülkiyet ve ortaklığı da temsil eder.
XUSIN Ne Demek?
Borsa İstanbul (BİST) Sınai Endeksi vadeli işlem sözleşmesi VİOP’ta XUSIN koduyla işlem görür. XUSİN, Borsa İstanbul’da işlem gören varlıkları ifade eder. Bu endeks, sektörde hizmet veren tüm sınai şirketlerin ortak performansına yatırım yapılabilmesini sağlar. BİST’te işlem gören hisselerin fiyat ve getirilerini bütünsel ve sektörel bazda hesaplanması için önemlidir. Ayrıca payların ortalama fiyat seviyelerindeki değişimini oransal olarak verir.
