Açık pozisyon, yatırımcıların düşmekte olan bir finansal varlıktan kâr etmek üzere başvurdukları bir alım-satım stratejisidir. “Short position” olarak da bilinen açık pozisyonda önce yüksek fiyattaki varlıklar ödünç alınır. Ardından fiyat düştüğünde bu varlıklar gerçekten satın alınıp aracıya iade edilir.
Açık pozisyon ne demek sorusunun cevabı borsa işlemleri kapsamında incelenmelidir. Bu strateji, hisse senetlerinin değerindeki düşüşten kazanç elde etmek üzere kullanılabilir. Normalde yatırımcılar, fiyatı yükseldiğinde satıp kâra geçmeyi planlayarak hisse senedi alır. Açık pozisyon ise bu durumun tam tersidir. Yatırımcılar, aracı kurumdan özel bir hesap dâhilinde ödünç olarak aldıkları hisseleri satarak açık pozisyon yaratır. Bu sürece açığa satış denir.
Ayrıca Borsada Short Ne Demek içeriğimize de göz atabilirsiniz.
Aracı kurumlar, yatırımcılar tarafından istenilen hisseleri ellerinde bulundurdukları büyük stok envanterinden ya da başka bir firmadan tedarik ederek ödünç verme yoluna gidebilir. Bu işlemde aracının beklentisi doğal olarak ödünç verdiği hisseleri bir süre sonra geri almaktır. Ayrıca açığa satış işlemi sırasında yatırımcıdan belli ücretler de talep edilir. Açığa satışta yatırımcı öncelikle hisse senetlerini aracı firmadan ödünç alır. Ardından bunları üçüncü bir kişiye satar. Hisseleri ödünç alıp üçüncü bir kişiye satarak açık pozisyon yaratan yatırımcı, bu varlıkları aracı firmaya iade etmekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğünü yerine getirmek üzere aynı miktarda hisse senedini yeniden satın almalıdır.
Yatırımcı, açığa satış yaptığı zamana göre yeniden aldığı hisselerin fiyatında bir düşüş meydana gelmişse bu durumdan kâr elde eder. Açık pozisyonda alış işlemi yüksek fiyattan yapılırken satış işlemi düşük fiyattan gerçekleştirilir. Böylece bir varlığın değerinin yükselmesi yerine düşüşünden bir kazanç sağlanmış olur. Bu strateji genellikle birkaç günlük ya da haftalık kısa vadeli düşüş beklentileri söz konusu olduğunda uygulanır. Açık pozisyonda varlığın değeri düşerse para kazanılacağı gibi değer yükseldiğinde ise kayıp yaşanır.
Örnek olarak; Jale Hanım ünlü bir otomotiv firmasının çıkardığı yeni modeli için geniş çaplı bir geri çağırma başlatacağı duyumunu alsın. Bu durumda Jale Hanım, geri çağırmanın yüksek maliyetler ve olumsuz haberler sebebiyle firmanın hisse değerinin birkaç hafta içinde düşeceğini öngörerek açık pozisyon almaya karar verir. Bu doğrultuda Jale Hanım 100 adet hisseyi aracıdan ödünç alıp o günkü kapanış fiyatı olan 34 TL’den başka bir yatırımcıya açığa satar. İki hafta sonra geri çağırma haberlerine karşılık gelen tepki satışlarıyla hisse fiyatı 28 TL’ye geriler. Jale Hanım hemen bu fırsatı değerlendirip 100 adet hisse satın alır ve bunları ödünç aldığı önceki hisselerin yerine aracı kuruma iade eder. Bu durumda;
- Ödünç alınan 100 hisse 34×100=3.400 TL’ye satılır.
- Tekrar alınan 100 hisse için 28×100=2.800 TL ödenir.
- Böylece Jale Hanım 3.400-2.800=600TL kâr eder. (Bu tutardan komisyon ve diğer masrafların düşüleceği unutulmamalıdır.)
