Bütçe Nedir? Nasıl Yapılır?

Mutlu, kendine ve sevdiklerine yeten bir hayat yaşamanın yolu sahip olduklarının değerini bilmekten ve bunları maksimum verimle kullanabilmekten geçiyor. Bunun için yapman gerekenlerden birinin bütçe oluşturmak olduğunu söylesek, ne dersin? Evet, sadece finansal açıdan dengede kalmak için değil daha iyi yarınlar için de bütçe yapmanın önemi çok büyük. Öyleyse, bütçeyle ilgili tüm detaylara hakim olmanın şimdi tam zamanı! 

Sahip olduğun maddi imkanlar, hayat standardını belirlemekte ve geleceğini şekillendirmede önemli rol oynuyor. Belki global ölçekte ekonomik değişkenleri kontrol edemezsin ama bireysel maddi durumunu yönetmek senin elinde. Üstelik kendi finansal durumunla ilgili ipleri eline almak için fazla zahmete girmen de gerekmiyor. Verileri eksiksiz girilmiş, doğru analiz edilmiş, gerçekçi hedeflere sahip bir bütçe planlaması, arzu ettiğin ekonomik istikrar ve güven dünyasına ulaşmanda en büyük yardımcın olacak!

Bütçe hazırlamak birkaç adım içeren pratik bir iş olsa da maharet hazırladığın bütçe planlamasına sadık kalmak ve günün sonunda bütçe hedefine ulaşmakta yatıyor. Bu nedenle yazımızda bütçe hakkında yararlı bilgilerin yanında seni bütçe hedeflerinden uzaklaştıracak tuzaklara da yer verdik. Hadi o zaman, başlayalım!

Bütçe Nedir?

Bütçe, gelir ve gider baz alınarak oluşturulan, finansal başka verileri de içerebilen planlamaya verilen ad. Bütçenin aile bütçesi, bireysel bütçe, devlet bütçesi, şirket bütçesi gibi farklı çeşitleri bulunuyor. Her bütçe kullanım alanına göre farklı ayrıntılar içerse de gelirler, giderler ve finansal hedefler hepsinin ortak başlıklarını oluşturuyor. 

Bütçe hazırlarken kısa, orta ya da uzun vadeli planlamalar yapılabiliyor. Vadesi ne olursa olsun her bütçenin sağlıklı işleyebilmesi için gelir-gider tablosu ve bütçe hedefine sahip olması bekleniyor. Tabii başarılı bir bütçe uygulaması için bütçedeki bilgilerle bütçe hedefinin çelişmemesi gerekiyor. Bütçeni hazırlamaya ve uygulamaya koymaya kararlıysan sırada bütçenin sana sunacağı faydalar var!

Bütçe Yapmanın Faydaları Nelerdir?

Bütçe yapmanın başta finansal stabilizasyon olmak üzere güven duygusu, sorumluluk, kaynaklara saygılı tüketim alışkanlıkları gibi pek çok faydası bulunuyor. Anlaşılacağı üzere bütçe oluşturmanın ve bütçeye uygun bir hayat sürmenin avantajları sadece ekonomik anlamda değil, yaşam felsefesi olarak da pozitif davranışlar edinmeyi sağlıyor. İşte bütçe yapmanın sunduğu bazı faydalar:

• Finansal açıdan güçlü ve dengede hissetmeyi sağlıyor.
• Gelir-gider hesabına hakim olunması maddi kaygıları ve finansal stres kaynaklarını uzaklaştırıyor.
• Bütçe planı oluşturmak gelecek için hedefler koymayı öğretiyor. Bu da kişileri daha planlı ve kararlı biri olmaları konusunda motive ediyor.
• İhtiyaç dışı harcamalardan uzak durulmasını sağlayarak fazla tüketim tuzağından koruyor.
• Tasarruf kültürünü yerleşik kılarak ev, araba veya seyahat gibi hayallere daha kısa vadede ulaşmaya olanak sunuyor. 

Bütçe Planlaması Nasıl Yapılır?

Bütçe oluşturmak, finansal açıdan dengede kalmayı sağlayacak önemli bir alışkanlık. Sağlıklı işleyen bir bütçe planlaması, büyük önemine kıyasla hayli de kolay bir prosese sahip olmasıyla dikkat çekiyor. Sana en uygun ve maksimum faydayı göreceğin bütçe için aşağıdaki birkaç adımı eksiksiz biçimde izlemen yeterli.

• Gelir dökümü: Bütçeyi şekillendiren en önemli bilgi gelir durumu olduğu için ilk olarak işlenmesi gereken bilgi de elbette gelir oluyor. Bütçenin türüne göre, örneğin bireysel bütçe hazırlıyorsan kendi gelirini zaman periyoduyla birlikte yazmanda fayda var. Bu maaşın, primlerin ya da ek çalışmalarından gelen para olabilir.
• Giderlerin hesaplanması: Giderler kısmını gelirinle birlikte bütçenin üzerinde yükseleceği ayaklar olarak düşünebilirsin. Kira, faturalar, kredi ödemeleri gibi sabit giderlerin yanında kişisel harcamalarını da detaylarıyla kayda geçmeyi unutmamalısın.
• Gelir-gider dengesinin oluşturulması: Gelirini ve giderini hesapladıktan sonra sıra bu iki kalem arasında bir denge oluşturmaya geliyor. Burada önemli nokta, gelirin gidere eşit olması değil. Sağlıklı bir bütçe planı gelirin giderleri karşılamasını içerirken, çıkabilecek ekstra harcamalar ve tasarruf hesabı için de kaynak ayırabilmek anlamına geliyor. 
• Sapma analizinin yapılması: Bu daha çok şirket bütçelerinde uygulansa da bireysel bütçen için olası bir aksilikler tablosu hazırlayabilirsin. Beklenmeyen harcamalar, gelirde yaşanan kayıplar bütçenin sapmasına neden olabilir. Endişe yaşamamak için sapmalara önceden hazırlıklı olmanda fayda var.
• Gelecek için yatırım hesabı oluşturulması: Bütçe yapmanın bir amacı ekonomik olarak stabil kalmaksa diğer amacı finansal açıdan gelecekte de güvence altında olmayı sağlamak. Bu nedenle bütçende mutlaka yatırım için yer açmalısın. Birikim sahibi olmak, bugünü ve geleceği teminat altına alman anlamına geliyor. 
• Bütçe hedefinin oluşturulması: Bütçedeki tüm kalemlerin belirlenmiş bir hedef doğrultusunda uygulamaya sokulması gerekiyor. Bir hedefin olması, bütçe sahibini daha motive ve planlı kılıyor. 

Bütçe Hedefi Ne Demek? Avantajları Neler?

Bütçe hedefi, oluşturulan bütçeyle sahip olunmak istenen finansal durumu ifade ediyor. Bütçe bir yol haritasıysa bütçe hedefini de varılacak güzergah olarak düşünebiliriz. Bütçe hedefindeki başarı oranı, bütçenin ne kadar kararlılıkla uygulandığını gösteriyor. 

Bütçe hedefi oluşturmanın pek çok olumlu etkisi mevcut. Öncelikle bütçe hedefi, plana uyduğunda kazanılacakları gösterdiği için kişiyi daha kararlı ve planlı yapıyor. Bir bütçe hedefine sahip olmak, bütçe planına daha titiz yaklaşmayı sağlıyor. Böylelikle bütçenin işlemesi için alternatif yollar ve fırsatlar tasarlanabiliyor, ilerleyiş daha yakından takip edilebiliyor. Ayrıca hedef belirlemek daha gerçekçi ve somut olmayı gerektiriyor. Bu da bütçenin işleyişini daha sağlıklı kılıyor.

5. Bütçe Oluşturma ve Uygulama Sürecinde Yapılan Hatalar Nelerdir?

Bütçe oluşturmak temelde karmaşık olmayan somut verilere ve birkaç olasılık ve sapma hesabına dayansa da hatalara tümüyle kapalı bir alan değil. İşte bütçe planı oluştururken veya hazırlanan bütçeyi uygularken yaşanan zorluklardan birkaçı:

• Bütçe hedefinin hiç olmaması ya da sahip olunan finansal özelliklerle uyumlu bir bütçe hedefinin oluşturulmaması
• Bütçe hedefinin muğlak tutulması sonucu hedefin anlamını yitirmesi, motivasyonda kayıplar yaşanması

• Bütçeye kişisel giderler yazılırken gerçekçilikten uzak bir tutum takınılması
• Acele ve plansız davranarak gelirle uyumsuz yatırım kararları alınması
• Kredi ve kredi kartlarında kontrolsüz kullanım sonucu olarak giderlerin beklenenin üzerine çıkması
• Vergi, stopaj, araba bakımı gibi dönemsel giderlerin bütçe planlamasına dahil edilmemesi ve/veya güncellenmiş fiyatların hesaba katılmaması
• Bütçede değişen koşullara göre (kira, fatura ve gıda harcamalarındaki artışlar vb.) revizyon yapılmaması
• Bütçe takibini planlı ve sık aralıklarla yapmamanın sonucu olarak aksaklıkların zamanında tespit edilmemesi
• Ani çıkan giderlere karşı savunmasız olunması, acil durum planının düzgün yapılmaması

Sana en uygun bütçeyi oluşturmak ve sorunsuz biçimde uygulamaya koymak için gereken tüm bilgilere artık hakimsin! Peki, bütçeni etkili şekilde nasıl değerlendirebileceğine hakim misin? Hemen App Store veya Play Store üzerinden Midas uygulamasını indir ve Midas yatırım hesabı üzerinden yatırım yapmaya başla. Bütçe hedeflerini tamamlamak için daha fazla geç kalma!

Hisse senetleri riskli yatırım ürünleridir. Şirketlere ortaklık, hem kârlarına hemde zararlarına ortaklık anlamına gelir. Ana paranızdan kâr etme ihtimaliniz olduğu gibi, zarar etme ihtimalinizde bulunmaktadır.