ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi’nin Trump döneminde getirilen geniş kapsamlı ithalat tarifelerini anayasaya aykırı bularak iptal etmesi, küresel piyasalar açısından önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor.
Çünkü bu karar, yalnızca hukuki değil, aynı zamanda piyasa temelli yankılarıyla da dikkat çekiyor.
Belirsizliğin azalması ve maliyet baskısının hafiflemesi, borsalarda yeniden yükselişi sağlarken bu etki bazı hisselerde daha yoğun hissediliyor.
Mahkeme neden tarifeleri engelledi?
Trump yönetiminin 2025’te uygulamaya koyduğu tarifeler, Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası’na dayandırılmıştı. Fakat mahkeme, bu yasanın yalnızca belirli finansal işlemlerle sınırlı olduğunu ve Trump’ın “ticaret açığını” ulusal güvenlik tehdidi sayarak bu yasayı genişletmesinin yasal dayanağının bulunmadığını vurguladı.
Üç farklı dönemden atanan yargıçların oybirliğiyle aldığı karar, siyasi etkiden uzak bir yargı müdahalesi olarak değerlendirildi.
Hangi tarifeler kaldırıldı?
Karar; Çin’e, Meksika’ya ve Kanada’ya getirilen çok yönlü tarifelerle birlikte, fentanil bağlantılı ithalat vergilerini geçersiz kıldı. Diğer yandan Section 232 ve Section 301 gibi bazı uygulamalar karar kapsamı dışında bırakıldı.
⚠️Bu yüzden çelik, alüminyum ve otomotiv gibi bazı sektörlerdeki tarifeler hâlâ yürürlükte.
Karardan etkilenebilecek hisseler
Mahkeme kararı sonrasında özellikle dış ticarete ve Çin’e maruz kalma düzeyi yüksek olan şirketlerde pozitif fiyatlamalar takip edildi.
Teknoloji ve Yapay Zeka
- Nvidia (NVDA), AMD (AMD), Broadcom (AVGO), Marvell (MRVL): Yapay zeka ve veri merkezi odaklı bu şirketler, Çin’e ihracat ve küresel tedarik bağımlılığı nedeniyle Trump’ın tarifelerinden etkileniyor. Karar sonrası bu risklerin azalması, özellikle Nvidia’nın güçlü bilanço rehberliğiyle birleşince hisselerde ivmelenme yaratıyor.
- Apple (AAPL): iPhone üretiminin büyük kısmı Çin’de. Tarife tehdidinin kalkması şirketin marjlarını ve tedarik güvenliğini korumasını sağlayabilir.
Yarı İletken ve Yazılım
- KLA (KLAC), Lam Research (LRCX), Applied Materials (AMAT): Çin’e uygulanan ihracat kısıtlamaları nedeniyle baskı altındayken ek tarifelerin kalkmasıyla bir nebze rahatladılar.
- Cadence (CDNS), Synopsys (SNPS): Çin’e yazılım ihracat yasağı devam etse de tarife kaynaklı maliyet yükünün ortadan kalkması kısa vadeli toparlanma potansiyeli yaratabilir. 2024 finansallarına göre Synopsys’in gelirinin 16%’sı ve Cadence’in gelirinin 12%’si Çin’den sağlanıyor.
Sanayi
- Caterpillar (CAT), Deere (DE), Honeywell (HON), 3M (MMM), GE Vernova (GEV): Hammaddeden parçaya kadar küresel kaynaklara bağımlılık nedeniyle tarife ortamında ciddi maliyet baskısı altındalardı. Karar sonrası marjlarda toparlanma beklenebilir.
Perakende
- Walmart (WMT), Target (TGT), Best Buy (BBY): İthal nihai ürünlerde tarife tehdidinin kalkması, fiyatlama gücünü artırarak kârlılığa katkı sağlayabilir.
- Nike (NKE), Lululemon (LULU): Tedarik zincirleri Çin’e bağlı olduğu için bu gelişmeden pozitif etkilenebilir.
Yenilenebilir Enerji ve Elektrikli Araçlar: Kısa Vadeli Nefes
- Tesla (TSLA): Çin üretimi ve ihracatına bağlılığı nedeniyle bu karar kısa vadeli bir rahatlama sunsa da yapısal riskler devam ediyor.
- SolarEdge (SEDG), Enphase (ENPH): Çin’den ithal edilen güneş paneli bileşenlerine uygulanan vergilerin kaldırılması, bu firmaların kâr marjlarını destekleyebilir.
Peki bu geçici bir nefeslenme mi, kalıcı bir ralli mi?
Mahkeme kararı, ticaret savaşlarının belirsizliğini kısmen ortadan kaldırsa da Trump’ın elindeki Section 122, 301, 232 gibi diğer araçlarla yeni tarifeler uygulama ihtimali devam ediyor.
Yani, tarife riski şimdilik zayıfladı; ancak oyun henüz bitmedi.
Bu süreçte yatırımcılar açısından en avantajlı pozisyonda olan şirketler, yüksek dış ticaret bağımlılığına rağmen operasyonel esnekliğe sahip, maliyet baskılarını yönetebilen ve tarife riskine karşı sınırlı maruziyetle güçlü nakit akışı üreten hisseler olacak. Bu şirketler olası yeni tarifeler gelmese bile yeniden değerleme potansiyeli taşırken yeni bir korumacı dalga durumunda da görece dayanıklı kalabilir.
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
Kaynak: Bloomberg1, 2, CNBC1, 2
