Borsada büyük ralli yaşanan dönemler genellikle beklenmedik bir düşüşle sarsılır.
2024’ün en çok kazandıran hisseleri olan Muhteşem 7’li hisseleri, 2025’in ilk aylarında yatırımcıların gözdesi olsa da rüzgar hızla tersine döndü.
Teknoloji devleri hızla değer kaybederken, Nasdaq ve S&P 500 derin bir düzeltme sürecine girdi.
S&P 500, 19 Şubat’taki rekor seviyesinden 8,6% gerileyerek 4 trilyon dolardan fazla piyasa değerini kaybetti ve 10%’luk düzeltme bölgesine yaklaştı.
Özellikle dün Nasdaq 4% düştü, Tesla 15%’ten fazla değer kaybetti. CBOE Volatilite Endeksi (VIX) ise dün Ağustos ayından bu yana en yüksek kapanış seviyesine ulaştı.
Peki, bu büyük satış dalgasının arkasında ne var? Piyasa gerçekten bu şirketlerin geleceğine mi güvenmiyor, yoksa bu sadece bir düzeltme mi?
İnceleyelim. 👇
Teknoloji hisselerinde ayı piyasası: Gerçek mi, yoksa geçici mi?
Ayı piyasası, finansal piyasalarda fiyatların uzun süreli bir düşüş trendine girdiği dönemleri tanımlamak için kullanılır. Genellikle bir varlık veya endeks, zirve noktasından %20 veya daha fazla düştüğünde ayı piyasasına girdiği kabul edilir.
Bu tür dönemler yatırımcılar için zorlu olabilir, çünkü piyasadaki belirsizlik ve düşüş eğilimi yatırım kararlarını zorlaştırır. Ancak ayı piyasaları her zaman uzun vadeli kayıplar anlamına gelmez. Çoğu zaman, aşırı değerlenmiş hisselerin dengelenmesine ve uzun vadeli yatırım fırsatlarının doğmasına neden olur.
ABD borsaları ayı piyasasında mı?
Dün Nasdaq 4% düşerek sert bir geri çekilme yaşadı ve bu, 2022’den bu yana görülen en büyük günlük kayıp oldu. Nasdaq, şubattaki zirvesinden 12% düşerek henüz teknik olarak resesyona girmese de bu satış dalgası, piyasalardaki risk iştahının ciddi şekilde azaldığını ve yatırımcıların teknoloji hisselerinden çıkış yaptığını gösteriyor.
Özellikle Muhteşem Yedili hisseleri, zirvesinden 20%’nin üzerinde düşerek teorik olarak ayı piyasasına girdi. Bu 7 teknoloji hissesi içinden en büyük darbeyi ise Tesla (TSLA) aldı.
Tesla’nın hisseleri yılbaşından bu yana 40%’tan fazla değer kaybetti ve şirket, yatırımcı güveninin sarsılması nedeniyle sert bir baskı altında kaldı. Nasdaq da bu satış dalgasından ağır şekilde etkilendi ve teknoloji sektörü, borsadaki düşüşün başını çekti.
Üstelik bu yaşananlar yalnızca bir hisse senedi piyasalarında olmadı. Son iki ayda S&P 500 ve kripto para piyasalarında toplam 5,5 trilyon dolarlık piyasa değeri eridi. Bu devasa kayıp, yatırımcıların ekonomik istikrara dair şüphelerinin ne kadar büyük olduğunu gösteriyor. Bu satış dalgası, yüksek faiz oranları, makroekonomik belirsizlikler ve ticaret politikalarındaki değişikliklerin piyasalara etkisini daha net ortaya koyuyor.
👉 Peki, yaşanan düşüş gerçekten bir ayı piyasasının başlangıcı mı, yoksa aşırı fiyatlanan hisselerin sağlıklı bir düzeltme yaşaması mı?
Analistlere göre piyasanın aşırı değerlemeleri göz önüne alındığında, bu düzeltme kaçınılmazdı, yani önemli olan bu düşüşün kalıcı bir trende dönüşüp dönüşmeyeceği.
Citi analistleri, mevcut satış dalgasının panik kaynaklı olduğunu ve temel göstergelerin henüz büyük bir ayı piyasasını işaret etmediğini düşünüyor. Şirketlerin gelirleri ve kârlılığı güçlü kalmaya devam ettiği sürece, mevcut seviyeler uzun vadeli yatırımcılar için cazip olabilir.
Citi analistlerine karşın Deutsche Bank analistleri de yatırımcıların hisse senedi pozisyonlarını azalttığını ve piyasa ağırlıklarının “Hafif Satış” bölgesine düştüğünü belirtti. Eğer bu düşüş, Trump’ın 2018-2019’daki Çin ticaret savaşı döneminde görülen en düşük seviyelere kadar sürerse S&P 500 endeksinin 5.300 seviyesine kadar gerileyebileceği tahmin ediliyor. Benzer şekilde Morgan Stanley analistleri de S&P 500’ün bu yılın ilk yarısında 5.500 puana gerilemesini, ardından 2025 yılı sonuna kadar 6.500’e çıkmasını bekliyor. Yani, bu da düşüşlerin alım fırsatı olarak değerlendirilebileceğini gösteriyor.
Neden bu kadar sert bir satış dalgası yaşandı?
1️⃣ Ekonomik belirsizlik ve resesyon korkusu
ABD Başkanı Trump’ın “ekonomik geçiş sürecine girdik” açıklaması, piyasalarda tedirginliği artırdı.
Özellikle yatırımcılar, ticaret politikalarının küresel büyümeyi yavaşlatabileceği ve resesyon ihtimalinin yükseldiği yönünde endişeleniyor. Ticaret savaşları ve ek gümrük vergileri, hem şirket kârlarının baskılanmasına hem de tüketici harcamalarının daralmasına neden olabilir.
Ayrıca, ABD tahvil getirilerindeki düşüş yatırımcıların güvenli limanlara yöneldiğini gösteriyor. 10 yıllık Hazine tahvili getirisi 4,21% seviyesine gerilerken bu durum piyasalarda belirsizliğin arttığını işaret ediyor. Tarihsel olarak, tahvil getirilerindeki düşüşün genellikle hisse senedi piyasalarında oynaklığın artmasına neden olduğu belirtilebilir.
Hedge fonları, geçen cuma günü hisse senedi risklerini son iki yılın en büyük oranında azalttı. Yatırımcılar, başta Trump’ın vergi indirimleri ve deregülasyonlar gibi büyüme yanlısı politikalarının piyasalara olumlu yansıyacağını düşünse de gümrük tarifeleri ve devlet harcamalarındaki kesintiler nedeniyle belirsizlik arttı.
2️⃣ Nasdaq ve teknoloji hisselerinde panik satışları
Teknoloji sektörü, yüksek faiz oranlarına ve makroekonomik belirsizliklere en duyarlı sektörlerden biri olarak öne çıkıyor. Büyük yatırım fonları ve kurumsal yatırımcılar, teknoloji hisselerinde büyük satışlar gerçekleştirerek daha istikrarlı ve defansif sektörlere yönelmeye başladı. Özellikle yıl başından bu yanan Çin piyasalarında yaşanan teknoloji rallisi, yatırımcıların pozisyonlarının oraya kaymasına neden oldu.
Tesla, Nvidia, Amazon ve Apple gibi dev teknoloji şirketleri en büyük kayıpları yaşayan hisseler oldu. Özellikle yüksek büyüme beklentileriyle fiyatlanan bu şirketlerin değerlemeleri, ekonomik yavaşlama sinyalleriyle birlikte gözden geçirilmeye başlandı.
Hisselerdeki düşüş, algoritmik işlem yapan fonların devreye girmesiyle hız kazandı ve satış baskısı daha da derinleşti.
3️⃣ Yüksek beklentiler, zor gerçeklerle karşılaştı
Piyasa, 2024 boyunca büyük bir yapay zeka rallisi yaşadı ve birçok teknoloji şirketi aşırı değerlemelere ulaştı. Ancak, son dönemde şirketlerin açıklamaları ve makroekonomik veriler, bu fiyatlamaların sürdürülebilir olup olmadığına dair soru işaretleri yaratıyor.
Özellikle Fed’in faiz indirimlerine dair belirsizlik, yatırımcıları tedirgin ediyor. Fed’in enflasyonla mücadele kapsamında sıkı para politikasını sürdürmesi halinde, yüksek faiz oranları şirketlerin maliyetlerini artırabilir ve krediye erişimi zorlaştırabilir. Bu durum, özellikle büyüme şirketleri için negatif bir senaryo oluşturuyor.
Ayrıca, çip sektöründeki rekabetin artması, yapay zeka destekli büyüme hikayesinin bir noktada sınırlarına ulaşabileceğini gösteriyor. ABD’nin Çin’e yönelik ihracat kısıtlamaları, Nvidia gibi devlerin küresel pazarını kısıtlarken, Çin merkezli alternatifler hızla büyüyor. Bu da piyasanın uzun vadeli büyüme tahminlerini yeniden değerlendirmesine yol açıyor.
Son olarak, büyük teknoloji şirketlerinin maliyetleri de hızla artıyor. Amazon ve Meta gibi şirketler, veri merkezi yatırımları ve altyapı harcamalarını artırarak yapay zeka yarışında öne çıkmaya çalışıyor. Ancak, bu yatırımların geri dönüş süreleri uzun olduğu için kısa vadede kârlılık üzerinde baskı yaratabilir.
Özetle, piyasalarda belirsizlik yüksek ve yatırımcılar daha dikkatli olmaya yöneliyor.
Şimdi en önemli soru şu: Bu düşüş bir alım fırsatı mı, yoksa daha büyük bir ayı piyasasının habercisi mi?
Analistlere göre piyasanın aşırı değerlemeleri göz önüne alındığında, bu düzeltme kaçınılmazdı. Ancak önemli olan bu düşüşün kalıcı bir trende dönüşüp dönüşmeyeceği.
Citi analistleri, mevcut satış dalgasının panik kaynaklı olduğunu ve temel göstergelerin henüz büyük bir ayı piyasasını işaret etmediğini düşünüyor. Şirketlerin gelirleri ve kârlılığı güçlü kalmaya devam ettiği sürece, mevcut seviyeler uzun vadeli yatırımcılar için cazip olabilir. Bugün piyasa öncesi işlemlerde güne hafif yükselişle başlayan hisse senetleri de bu görüşü teyit eder nitelikte.
Tesla: Elektrikli araç devi büyük düşüşte
Tesla, 2025 yılına büyük kayıplarla başladı. Hisseler yılbaşından bu yana 40%’tan fazla düştü ve dünkü seansta 15%in üzerinde kayıp yaşadı.
Ancak, bugün ilginç bir gelişme yaşandı: ABD Başkanı Trump, “Elon Musk’a destek vermek amacıyla yarın bir Tesla alacağını” açıkladı.
Bu açıklama sonrası Tesla hissesi, piyasa öncesi işlemlerde gece gördüğü en düşük seviyeden toparlanarak pozitif bölgeye geçti.
Tesla’nın yaşadığı büyük düşüşün arkasında iki ana sebep yatıyor:
- Satış Tahminleri ve Teslimat Sorunları: Analistler, Tesla’nın 2025’in ilk çeyrek teslimat beklentilerini 16% aşağı revize etti. Çin ve Avrupa’daki zayıf satışlar büyük endişe yaratıyor. Çin’de Tesla satışları 50%, Almanya’da ise 70% düştü. Küresel elektrikli araç rekabeti arttıkça, Tesla’nın büyüme hızı yavaşlıyor.
- Musk’ın Siyasi Etkisi: Elon Musk’ın ABD’deki siyasi söylemleri ve Trump yönetimiyle yakın ilişkisi, Tesla’nın bazı tüketiciler nezdindeki imajını olumsuz etkiliyor. Özellikle Avrupa ve Çin gibi pazarlarda, politik duruş şirketin satışlarını zora sokuyor.
Analistler Çin ve Avrupa hisselerine yöneliyor
HSBC analistleri, ABD piyasalarındaki oynaklık nedeniyle Avrupa ve Çin hisselerinin daha cazip hale geldiğini belirtiyor. Avrupa’da savunma ve sanayi yatırımları artarken, Çin’de yapay zeka ve teknoloji şirketleri yükselişe geçiyor.
HSBC, İngiltere hariç Avrupa hisselerinin notunu “Ağırlığını Artır” seviyesine yükseltti ve ABD hisselerini “Nötr” olarak değerlendirdi. HSBC stratejistleri, Almanya’nın borç freni yasasını aşmak için planladığı teşvik paketinin Avrupa ekonomisini destekleyebileceğini düşünüyor. Almanya’nın öncülüğünde Avrupa’da yeni sanayi yatırımlarının genişleyebileceği belirtiliyor. Bu gelişmeler, Avrupa piyasalarının 2025 boyunca güçlü kalmasına yardımcı olabilir.
Öte yandan, Citi analistleri de ABD dışındaki piyasalara yönelmenin yatırımcılar için daha mantıklı bir strateji olabileceğini düşünüyor. Çin hükümetinin yapay zeka, elektrikli araçlar ve teknoloji sektörlerini destekleyen teşvik politikaları, bölgeyi uzun vadede cazip kılabilir. Çinli teknoloji devleri, ABD ile yaşanan ticaret savaşlarına rağmen, hükümet destekli yeni yatırımlarla büyümeye devam ediyor. Ayrıca, Çin’in düşük değerlenmiş hisse senetleri, yatırımcılar için bir fırsat olarak görülüyor.
Bu gelişmeler ışığında, yatırımcıların portföylerini küresel ölçekte çeşitlendirmeleri ve yalnızca ABD piyasalarına odaklanmak yerine Avrupa ve Çin gibi alternatif piyasalara yönelmeleri öneriliyor.
Önümüzdeki katalist: ABD enflasyon verisi
Yarın açıklanacak olan ABD enflasyon verisi ve Fed’in haftaya gerçekleştireceği faiz toplantısı, mevcut resesyon endişeleri ortasında yakından takip edilecek.
Ekonomistler, enflasyonun aylık 0,3% artarak ocak ayındaki 0,5%’lik artışa kıyasla kayda değer bir yavaşlama göstereceğini öngörüyor. Yıllık enflasyonun ise 3% seviyesinden 2,9%’a gerilemesi bekleniyor. Bu da 2023 başından bu yana manşet enflasyonun ilk kez 3%’ün altına gerilemesi anlamına geliyor.
Piyasalar için kritik olan bu veriler, özellikle ocak ayındaki enflasyonun beklentileri aşmasının ardından dezenflasyonist eğilimin devam edip etmediğine dair önemli ipuçları sağlayacak.
Son ekonomik göstergeler, enflasyonun düşüş trendinin dalgalı bir seyir izlediğini ortaya koyarken, yatırımcılar Fed’in 2025 faiz indirimlerine dair yol haritasını daha net anlamak için bu veriyi bekliyor.
FedWatch’a göre piyasa, 2025 yılı için toplam üç faiz indirimi fiyatlıyor ve ilk indirimin haziran ayında gerçekleşmesini bekliyor. Ancak yarınki enflasyon verisi beklenti üzerinde gelirse Fed’in daha temkinli bir politika izlemesi ve faiz indirimlerini ötelemesi gündeme gelebilir. Bu nedenle, yarın açıklanacak enflasyon rakamları piyasalar için belirleyici olacak.
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
Bu içerik hazırlanırken kullanılan kaynaklar: FT, Saxobank1, 2, Sherwood
