Piyasada hız önemlidir. Fırsat bir anda belirir, momentum yakalanır ve çoğu zaman büyük bir hareketi küçük bir adım tetikler.
Varant tam bu noktada devreye giren, düşük maliyetle yüksek etki yaratmayı mümkün kılan bir araçtır.
En yalın hâliyle varant, belirli bir dayanak varlığı gelecekte belli bir fiyattan alma veya satma hakkı veren menkul kıymettir. Bu hak için ödediğin bedel primdir ve bu prim aslında oyuna giriş biletindir.
Yatırımın kaldıraçlı bir yapıya bürünür; sen küçük bir sermaye ile dayanak varlıktaki hareketi büyüterek yakalama şansı elde edersin.
Varant hangi dayanak varlıklara bağlı olabilir?
Varantların en cazip taraflardan biri çeşitlilik ve hareket alanıdır:
- BIST 30 hisseleri
- BIST 30 endeksi
- Dolar/TL, Euro/TL Sterlin/Dolar gibi döviz kurları
- Altın, gümüş, bakır gibi kıymetli madenler
- Brent Petrol
- S&P 500, Nasdaq gibi bazı global endeksler
Yani portföyün ağırlığı hangi tarafta olursa olsun, o taraftaki fiyat hareketine hızlı şekilde pozisyon alma imkânın vardır.
• Borsa hareketlendi → Hisse varantı
• BIST 30 yön kırdı → Endeks varantı
• Kurda hızlı bir değişim oldu → Döviz varantı
• Altın trendi kaçırılmak istenmiyor → Altın varantı
Dolayısıyla varantların bu yapısı büyük avantaj yaratır; tek bir tuşla geniş bir volatilite evrenine erişirsin.
Peki varant, opsiyondan nasıl farklıdır?
Opsiyonların mantığına aşina isen karşılaştırmalı düşünmek işini kolaylaştırabilir:
• Varant ihraççısı bellidir.
Opsiyonlar borsada takas merkezi tarafından garanti edilirken, varantın karşı tarafı ihraççı kuruluştur. Bu nedenle fiyatlama daha sade ve akıcıdır; piyasa yapıcı ekranı besler, likidite açısından avantaj sağlar.
• İşlem süreci hızlıdır.
Opsiyonlarda geniş seri, delta-gamma-vega gibi parametreler, teminat gereklilikleri vardır. Varantta ise anlık fiyat, kaldıraç etkisi ve vade bilgisini ekrandan okuyarak çok daha çabuk karar verebilirsin.
• Teminat, margin call yoktur.
Kaldıraç etkisi primin içinde saklıdır. Dolayısıyla pozisyon terse dönse bile portföyün diğer kısmını teminat çağrısına kurban etmezsin. Riskin “ödediğin primle” sınırlıdır.
• Volatilite etkisi daha net hissedilir.
Dayanak varlık sert hareket ettiğinde varant fiyatı bu hareketi büyütme eğilimindedir. Momentum arayan bir yatırımcı için bu özellik oldukça cezbedicidir.
Varantı nasıl kullanılır?
Varantı sadece bir “korunma” aracı olmaktan öte, fırsatı büyütme perspektifinden de değerlendirebilirsin.
• Kısa vadeli yön stratejileri: BIST 30’da kırılım bekliyorsan alım veya satım varantıyla birkaç günlük güçlü hareketleri düşük maliyetle yakalayabilirsin.
• Oynaklık trade’i: Haber akışı, bilanço, veri açıklamaları, jeopolitik gelişmeler… Sert dalgalanma beklenen dönemlerde varant, spot pozisyon yerine çok daha yüksek getiri potansiyeli sunabilir.
• Kredi veya kaldıraç kullanımına alternatif: Kredili pozisyon taşımak yerine varant ile benzer bir kaldıraç etkisini çok daha kontrollü bir risk profiliyle elde edebilirsin. Kredi faizi, teminat baskısı olmadan.
• ABD opsiyon mantığına daha yakın bir yapı: Call–put mantığı aynıdır. Bu nedenle ABD piyasalarında opsiyon yapan biri için geçiş çok kolay. Tek fark, işlem altyapısı ve vade/çarpan standardizasyonu.
• VİOP’a göre daha küçük giriş maliyeti: VİOP kontratında lot büyüklüğü ve teminat yüksek geliyorsa, aynı senaryoyu varantla çok daha küçük boyutla test edebilirsin.
Genel anlamda varant, hareket seven, piyasayı yakından takip eden, fırsatı büyütmek isteyen yatırımcı için adeta “hızlı manevra modu”dur.
Limitli risk, yüksek potansiyel, düşük başlangıç maliyeti ve geniş dayanak yelpazesi sayesinde ister kısa vadeli momentum kovala, ister fiyatlama anomalilerinden yararlan, istersen kaldıraç ihtiyacını teminatsız bir şekilde yönet. Hepsi varantlar sayesinde mümkün.
Doğru senaryoda varant, bir fiyat hareketini sadece izlemek yerine onun içindeki enerjiye direkt erişmeni sağlar.
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
