Zamanda nasıl geriye gidemiyorsak, aynı derecede geleceği önceden görmek de imkansız bir durum. Ancak Kızıldeniz’deki gerilimler, oldukça net bir şekilde piyasalarda dalgalanma sinyalleri veriyor.
Ortadoğu’da Süveyş Kanalı üzerinden seyahat eden kargo gemilerine yapılan son saldırılar, neredeyse tüm gemi taşımacılığının Afrika’nın güney ucuna yönlenmesine yol açtı.
Bu durum da hem taşımacılık ücretleri hem de taşımacılık şirketlerinin hisselerinde büyük hareketlere sebep oldu. Gerilimlerin devam etmesi, küresel enflasyon ve piyasalar üzerinde büyük etkilere yol açabilir.
🔍 Ne Oldu?
Kasım ayından bu yana, Yemen’deki Husi isyancılar Kızıldeniz’deki ticari gemilere düzinelerce saldırı düzenledi. 30 Aralık’ta Danimarkalı deniz taşımacılığı şirketi Maersk’in gemisi Kızıldeniz’den geçerken İran destekli Husi militanlarının attığı bir füze tarafından vuruldu. ABD Donanması helikopterleri ise Maersk’in Hangzhou gemisine yapılan saldırıya karşılık vererek, Husi botlarının üçünü batırdı.
Bölgede kademeli olarak yükselen gerilim, kritik nakliye hattını kullanmayı daha riskli ve maliyetli hale getirdi ve konteyner trafiğinin neredeyse tamamını Afrika’nın Ümit Burnu çevresinden güneye gönderdi.
Bu dolambaçlı rota, Şanghay’dan Hollanda’nın Rotterdam şehrine olan yolculuğa yaklaşık 30% daha fazla mil katıyor ve gereken ilave günler ve yakıt, Asya-Avrupa rotalarında nakliye maliyetlerinin daha da artmasına yol açıyor.
Ancak işin içinde başka bir faktör daha var: Bu daha uzun rotalar dünya çapında mevcut konteyner gemilerinde kıtlığa neden oluyor.
Uluslararası kargo rezervasyonu ve ödeme platformu Freightos’a göre, bir nakliye konteynerini Asya’dan Avrupa’ya taşımanın fiyatı aralık ayı başından bu yana üç kat arttı.
Tabii bu durumun hisseler üzerinde de büyük etkileri var. Dünyanın büyük nakliye şirketlerinin hisse fiyatları, saldırıların başlamasından bu yana ciddi artışlar gördü.
🔍 Nasıl Etkileri Olacak?
Denizcilik sektörü döngüseldir; yani kazançları ekonomik büyümeyle birlikte artma ve azalma eğilimindedir. Ancak Kızıldeniz’deki aksaklıklar bu ilişkiyi alt üst etti desek yalan olmaz.
Son zamanlarda küresel ekonomik büyümenin yavaşlaması nedeniyle sektör aşırı kapasiteyle karşı karşıya kalmıştı; talepten daha fazla nakliye arzı mevcuttu ve bu da konteyner fiyatlarının düşmesine yol açmıştı. Ancak Husi saldırılarıyla birlikte bu gidişat değişmeye başladı.
Denizcilik uzmanı Clarksons’a göre dünyadaki konteyner trafiğinin yaklaşık 30%’u Süveyş Kanalı’ndan geçiyor. Goldman Sachs, kanalın neredeyse tamamen kapalı olması nedeniyle kapasite sıkıntısının ve yüksek fiyatların en azından şubat ayındaki Çin Yeni Yılı’na kadar devam etmesini bekliyor.
Konteyner trafiğinin yanı sıra başka etkiler de var: Dünyadaki ham petrolün yaklaşık 11%’i Süveyş Kanalı’ndan taşınıyor, dolayısıyla ham petrol tankerlerine yönelik nakliye maliyetleri ve riskleri de artmış durumda.
Goldman bu darboğazın, çok yüksek nakliye oranlarının dünya çapında enflasyonun hızla yükselmesine yardımcı olduğu pandemi dönemi kadar yoğun olmayacağını düşünüyor. Bu savın dört nedeni var:
🎯 Birincisi, konteyner kapasitesi şu anda pandemi öncesine göre 20% daha yüksek ve bu yıl 10%, gelecek yıl ise 10% daha artması bekleniyor.
🎯 İkincisi, limanlardaki işgücü sıkıntısı önemli bir faktördü ve bu durum çoğunlukla ortadan kalktı.
🎯 Üçüncüsü, pandemi döneminde mallara yönelik talepte büyük bir artış görüldü; bunun, aşırı düşük faiz oranları ve tüketici harcamalarını artırmak için hükümet teşvik kontrolleri olmadan tekrarlanması pek olası değil.
🎯 Dördüncüsü, fiyatlardaki son artıştan sonra bile günümüzün nakliye maliyetleri hâlâ pandemi dönemindeki fiyatların oldukça altında.
Söz konusu gerilimler yalnızca nakliye sektörünü değil turizmi de olumsuz etkiledi. Royal Caribbean (RCL), 16-26 Ocak ve 26 Ocak-11 Şubat tarihleri aralığındaki iki gemi yolculuğunu iptal ettiğini söyledi.
Carnival (CCL) ise güvenliği artırmak için küresel güvenlik uzmanları ve hükümetlerle yakından çalıştığını, gerekirse ek önlemler alınacağını açıkladı.
🔎 Hangi Hisseler Öne Çıkıyor?
Analist Russell Burns’a göre, Süveyş Kanalı’nın tüm yıl boyunca kapalı kalması Maersk, COSCO, ZIM Integrated Shipping (ZIM), Hapag-Lloyd ve Danaos (DAC) gibi dünyanın önde gelen denizcilik şirketlerinin hisse fiyatlarını artırma potansiteli taşıyor.
Burns’a göre nakliye maliyetlerindeki artış, küresel enflasyonun yeniden ısınmasına neden olursa veya yüksek enflasyon ve düşük büyümeden oluşan stagflasyon kombinasyonuyla sonuçlanırsa, nakliye şirketi hisseleri bir riskten korunma görevi görebilir.
Öte yandan analist, saldırıların sona ermesinin nakliye ücretlerini artırabileceğini ve bu şirketlerin hisse fiyatlarının hızla düşebileceği uyarısını yapıyor ve ekliyor:
“Rüzgâr hangi yönden eserse essin, bu duruma dikkat etmekte fayda var.”
Bu içerik, içeriğin yayınlandığı günkü veriler baz alınarak hazırlanmıştır. İçerikte geçen hedef fiyat tahminleri, uzman ve analist yorumları bu içeriğin yayınlandığı tarihte geçerlidir. Bu tahmin ve yorumlar zaman içinde değişkenlik gösterebilmektedir. Bu sayfada yer alan haberler ve haberlerin içerdiği şirketler hakkındaki bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Kullanılan hisse işlem görselleri; hisse adı, fiyatı ve grafikleri de dahil temsilidir, yatırım tavsiyesi değildir.
Detaylı bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
Bu içerik hazırlanırken faydalanılan kaynak: Finimize, Reuters
