Jeopolitik Gerilimler Hangi Sektörleri ve Fonları Etkileyebilir?

Son dönemde artan jeopolitik gerilimler, BIST endekslerinin küresel faiz indirimlerinin başlamasına rağmen volatil seyretmesine sebep oldu.

Önce Avrupa Merkez Bankası’nın faiz indirimi sonrasında FED tarafından 50 baz puanlık faiz indirimi ile körfez ülkelerinin de bu gelişmelere katılması ve en son olarak da Çin’den gelen teşvikler küresel piyasalarda coşkuyla karşılanmıştı.

Asya endeksleri 1 buçuk haftadır neredeyse her gün pozitif açılış gerçekleştirirken Avrupa bölgesinde de endekste pozitif görünüm sürmeye devam etti.

Fakat BIST endeksleri, İsrail’in Hizbullah lideri Nasrallah’a suikast düzenlemesi ve İsrail-Lübnan hattı arasında yaşanan gerilimler neticesinde aşağı yönlü destekleri test ediyor..

Jeopolitik gerilimlerin tırmanması sonucunda dün İran, Nasrallah’a düzenlenen suikaste misilleme olarak 500’den fazla füze göndererek İsrail’i vurdu.

İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıni’nin yapmış olduğu açıklamada “İsrail’in 3 ana hava üssü hedef alındı. Hasan Nasrallah’a saldırının başlangıç noktası Hatzerim Hava Üssü, stratejik radarlar ve tank merkezi, F 35 ve Mossad karargahı, Gazze çevresindeki personel taşıyıcılar ve askerlerinin bulunduğu Nevatim Hava Üssü hedef alındı.” söyleminde bulundu.

İran’ın diğer saldırılardan farklı olarak hava üslerini hedef alması sonucunda İsrail’in sert tepki alması ve İsrail Savunma kuvvetleri sözcüsü Daniel Hagari’nin ‘Bu geceki olayın sonuçları olacak’ söylemi ve Beyaz Saray tarafında da İsrail’i destekleyen konuşmalar ise jeopolitik gerilimleri tırmandırmaya devam ediyor.

BIST Dün Neden Tüm Piyasalardan Fazla Düştü?

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İran’ın İsrail’i hedef almadan önce yaptığı konuşmada ‘İsrail’in saldırganlığı Türkiye’yi de içine almaktadır’’ ve ‘’İsrail gözünü Türkiye’ye dikecek’ açıklamaları BIST endekslerinde satışları hızlandırmıştı.

Sonrasında İran’ın İsrail’i vurması ile beraber BIST 100 endeksi günü 3,25% düşüşle kapatırken güne de negatif açılış yaparak başladı.

Endeksteki satış sonrasında VİOP işlemleri için teminat tamamlama çağrıları 600 milyon TL’ye ulaşması sonrasında long pozisyonların kapatılması ise açılıştan sonra satışları derinleştirdi.

Güncel olarak BIST 100 endeksi 9200 seviyesini test etmeye devam ediyor.

Fakat dün gerçekleşen gerilimlerle beraber İsrail borsası 1,42% düşüş gösterirken körfez ülkelerinde ise düşüş 1%-2% ile sınırlı kaldı.

Dün gerçekleşeni satışların derinleşmesinde açıklanan İSO imalat PMI ve İTO enflasyon verileri de etkili oldu. İmalat PMI son 4 senenin en düşük seviyesine gelirken Ağustos ayına göre 3,5 puan daralarak 44,3 seviyesine düştü.

Diğer taraftan İstanbul Tİcaret Odası (İTO), İstanbul için Eylül ayı enflasyonunu 3,9% olarak açıklarken hem sanayi üretiminin zayıflaması hem de enflasyon oranının yüksek gelme ihtimali endeks üzerinde baskı oluşturdu.

Eylül ayı için Türkiye geneli tahminlere baktığımızda ise 2,2% seviyesinde gelmesi beklenirken İTO’nun son 5 ayın en yüksek enflasyonunu açıklaması yatırımcıların aklında ‘acaba beklentinin oldukça üzerinde enflasyon verisi gelebilir mi?’ sorularını oluşturdu.

Jeopolitik Gerilimler En Çok Hangi Sektörleri Etkileyebilir?

İran’ın hava sahasını kapatması ve Orta Doğu’da yolcu uçak trafiğinin kesilmesi başta havacılık sektörünü negatif etkileyebilir.

Dün gerçekleşen saldırı sonucunda İran, Irak, Ürdün hava sahalarını kapatırken özellikle Orta Doğu’da daha fazla etkinliğe sahip THYAO hisse özelinde negatif etkilenebilir.

Diğer taraftan jeopolitik gerilimlerinin olduğu bölgelerde turizm faaliyetleri negatif şekilde etkilenir. 

Jeopolitik gerilimlerin artmasıyla beraber 71 dolar seviyelerinden 75 dolar seviyelerine yükselen Brent Petrol ise şirketlerin enerji maliyetlerinde artışa yol açabilir.

Savunma sanayisine ürün ve hizmet gerçekleştiren şirketler ise dün gerçekleşen düşüşten en az etklilenen hisseler konumunda yer aldı.

Dünya’nın Rusya-Ukrayna savaşı ile kutuplaşması ve İsrail-Orta Doğu gerilimlerinin artması küresel tarafta rekor savunma sanayi harcamalarına sebep oluyordu.

SIPRI’nin 2023 yılına ilişkin açıkladığı raporda, “9 yıldır üst üste artan küresel askeri harcamalar, tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 2 trilyon 443 milyar dolara yükseldi. 2009’dan bu yana ilk kez harcamalar SIPRI’nin belirlediği tüm beş coğrafi bölgede artış gösterdi. Özellikle de Avrupa, Asya, Okyanusya ve Ortadoğu’da büyük artış kaydedildi.

2023 yılında 16 milyar dolar savunma harcaması gerçekleştiren Türkiye ise 2024 yılı bütçesinde 1 trilyon 133,5 milyar TL savunma harcaması gerçekleştirmeyi planlıyor. Yıl ortalaması olarak 33 dolar/TL kurunu aldığımızda 34 milyar doları aşan bir savunma bütçesine işaret ediyor.

Savunma bütçesindeki artış jeopolitik gerilimlerin artmasıyla beraber savunma sanayisine hizmet ve ürün geliştiren şirketler için kârlılık noktasında önemli.

Savunma Sanayisine ürün ve hizmet geliştiren ASELS, bu şirketlerin en başında gelirken zırhlı araç üretimiyle ön plana çıkan OTKAR BIST 100 endeksinde ön plana çıkabilir.

Jeopolitik gerilimlerin tırmanmasıyla beraber yükselen kıymetli madenler ise altın madenciliği gerçekleştiren KOZAL, bakır, çinko, demir, kurşun gibi değerli metal madenciliği gerçekleştiren KOZAA ve krom, mermer ile altın sahası bulunan CVKMD’in mali tablolarını pozitif olarak etkileyebilir.

Kıymetli Madenler Yükselişte

Dün gerçekleşen sıcak gerilim sonrasında ons altın fiyatı 2.633 dolar seviyelerinden 2.670 dolar seviyesine yükseldi.Gümüş ise 31,15 seviyelerinden 31,55 seviyelerine yükseliş gösterdi.

Altın zaten küresel faiz indirimlerinin başlaması ile son 3 ayda dolar bazında yaklaşık olarak 13% yükselerek en fazla kazandıran yatırım araçlarından biri haline gelmişti.

Fed tarafından 2024 yılı sonuna kadar en az 50 baz puan faiz indirimi beklenirken Avrupa tarafında ise enflasyon oranının Eylül ayında hedeflenen rakam olan 2%’in altında 1,8%’e inmesiyle beraber yeni faiz indirimlerinin önü açıldı.

Diğer taraftan Çin genişlemeci adımlarına devam edeceklerini ve piyasaya likidite enjekte edeceklerini açıkladı.

Tüm bu gelişmelerin üstüne jeopolitik gerilimlerin yüksek olması da ons altında yukarı yönlü tepkileri zorlamaya devam ediyor.

Bank Of America analistleri 2024 yılı Haziran ayında 12-18 ay içinde ons altının 3000 dolar seviyesine çıkmasını bekledikleri bir rapor yayınlamıştı.

Gram altın ise yılbaşından bu yana 49,7% yükselerek en fazla kazandıran yatırım araçlarından biri oldu.

Şemsiye fonlar içerisinde yılbaşından bu yana en fazla kazandıran kıymetli maden şemsiye fonları ortalama olarak 50,2% getiriye ulaştı.

Altın almak isteyen yatırımcılar kıymetli maden fonlarına ve darphane altın sertifikasına (ST1) yöneldi.

Yılbaşından bu yana altından fazla kazandıran fonları ise aşağıdaki tabloda bulabilirsin 👇

Bu içerik, içeriğin yayınlandığı günkü veriler baz alınarak hazırlanmıştır. İçerikte geçen hedef fiyat tahminleri, uzman ve analist yorumları bu içeriğin yayınlandığı tarihte geçerlidir. Bu tahmin ve yorumlar zaman içinde değişkenlik gösterebilmektedir. Bu sayfada yer alan haberler ve haberlerin içerdiği şirketler hakkındaki bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Kullanılan hisse işlem görselleri; hisse adı, fiyatı ve grafikleri de dahil temsilidir, yatırım tavsiyesi değildir.
Detaylı bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı