🗓️ ABD Merkez Bankası (FED), Covid-19 salgını döneminde yaklaşık 9 trilyon dolara ulaşan bilançosunu bugün itibarıyla küçültmeye başlıyor!
🤓 Nedir bu bilanço küçültme? Merkez bankaları, niceliksel gevşeme dönemlerinde bankalardan ve şirketlerden konut kredisine dayalı menkul kıymet varlıkları ve hazine tahvilleri satın alarak bilançosunu büyütür. Bilanço küçültme ise merkez bankasının vadesi gelen tahvil ve kâğıtları, bunları çıkaran kurumlara iade edip parasını aldığında ve yeni alımlar yapmadığında gerçekleşmiş olur.
🎞 Ne olmuştu? FED, Covid 19 salgınının sebep olduğu küresel kriz döneminin etkilerinden korunmak amacıyla parasal gevşeme olarak belirttiğimiz varlık alımları ile bilançosunu 9 trilyon dolara kadar büyütmüştü. (Bu ekonomide niceliksel gevşeme/parasal genişleme olarak adlandırılır.) Şimdi ise sıra, pandeminin etkisinin azalması ve enflasyonun 40 yılın zirvelerine ulaşmasıyla, bir niceliksel sıkılaşma yöntemi olan bilanço küçültme evresinde!
FED, büyüklüğü yaklaşık 9 trilyon dolara ulaşan bilançosunu bugünden itibaren aylık 47,5 milyar dolar azaltacak.
FED bilanço küçültmeye ilk etapta hazine tahvillerinde aylık 30 milyar dolar ve ipoteğe (mortgage) dayalı menkul kıymetlerde 17,5 milyar dolar azaltmayla başlayacak ve böylece bilanço büyüklüğünü toplamda aylık 47,5 milyar dolar azaltacak.
Banka, başlangıçtaki ilk 3 ayın ardından ise eylül ayı itibariyle hazine tahvilleri için 60 milyar dolar ve ipoteğe dayalı menkul kıymetler için 35 milyar dolar olmak üzere toplam 95 milyar dolarlık bilanço küçültme gerçekleştirecek.
FED yetkilileri ne kadar etkili olacağını bilmese de, yükselen enflasyona çözüm bulmak için yükselen faiz oranlarından sonra bilanço küçültmeyi ikinci araç olarak görüyorlar.
🤔 Analistler Emin Değil!
Pittsburgh merkezli Fort Pitt Capital Group’un baş yatırım yetkilisi Dan Eye, “Özellikle tarihte pek bilanço küçültmeyi yapmadığımız için, niceliksel sıkılaşmanın etkilerini henüz bildiğimizi sanmıyorum” dedi.
Wells Fargo’ya göre ise Eylül ayı itibariyle gerçekleşecek olan bilanço küçültme 2017’de başlayan süreçten “önemli ölçüde daha hızlı ve daha agresif” bir hızda gerçekleşecek. Wells Fargo’nun hesaplamalarına göre, Fed’in bilançosu 2023’ün sonunda neredeyse 1,5 trilyon dolar küçülebilir ve bu, bilançoyu yaklaşık 7,5 trilyon dolara indirebilir.
Şirket paylaştığı bir notta, niceliksel sıkılaştırma beklendiği gibi devam ederse, federal fon oranının 3,25% ile 3,5% civarında olmasının beklendiği bir zamanda, bilançodaki 1,5 trilyon dolarlık düşüşün, 75-100 baz puanlık bir sıkılaştırmaya eşdeğer olabileceğini belirtti.
Öte yandan Powell da bilanço küçültmenin sonucunda ortaya çıkacak etkinin ne olacağından emin olmadığını söyledi. Powell, tahmininin, Fed’in niceliksel sıkılaşma planının, sonraki iki toplantının her biri için hazırlanan yarım puanlık artışlarla karşılaştırıldığında tek bir çeyrek puanlık faiz oranı artışına eşdeğer olacağını söyledi. Bu açıklamasının ardından tahminine ilişkin çok geniş belirsizliklerin olduğunu vurgularken “gerçekten sonuçları bilmiyoruz” dedi. Genel olaral değerlendirildiğinde bu, dürüstlük için yüksek, güven aşılamak için düşük puan alan bir cevap oldu.
💡Neden Önemli?
Wells Fargo’ya göre bilanço küçültme ile gerçekleştirilecek olan niceliksel sıkılaştırma, reel getiriler üzerinde yukarı yönlü baskıya katkıda bulunabilir ve finansal koşullardaki diğer sıkılaştırma biçimleriyle birlikte, bu, hisse senedi gibi riskli varlıklar için olumsuz bir etki yaratabilir.
Capital Economics’te kıdemli ABD ekonomisti olan Andrew Hunter da, “Niceliksel sıkılaşma, ekonomik büyümedeki daha fazla yavaşlamanın yanı sıra, hisse senedi piyasasının karşı karşıya olduğu rüzgarlara katkıda bulunacak olan hazine vadeli primleri üzerinde yukarı yönlü baskı yaratacak” ifadelerinde bulundu.
📁 Bu İçeriği Hazırlarken Okuduğumuz Kaynaklar
https://www.barrons.com/articles/things-to-know-today-51654079881
https://www.thestreet.com/investing/investor-sentiment-towards-feds-pace-tightening
