📊 Enflasyon, paranın satın alma gücünde kayıplara neden olur. Yüksek enflasyon dönemlerinde bilançolardaki rakamlarda şişkinlikler oluşur ve reel olmayan büyümeler yanıltıcı olabilir. Şirketin duran varlık veya stokları, edinilen değerle bilançoya yansır. Yeniden değerleme ve muhasebe uygulanmadığı takdirde aynı değerle görünmeye devam ederler. Ancak zaman içinde enflasyon, bu varlıkların piyasa değerini yükseltmiştir. Enflasyon muhasebesi, bu varlıkları olması gereken değerde bilanço rakamlarına yansımasını sağlar. Böylece bir şirketin gerçek durumunu daha net görebiliriz.
Bu anlamda piyasa tarafından etkileri henüz tam olarak anlaşılmadığı için korkulan enflasyon muhasebesi, reel anlamda şirketlerin durumunu değerlendirebilmemiz için faydalı bir uygulama olarak değerlendirilebilir. Böylelikle reel anlamda büyüme kat eden şirketler ile enflasyonun yarattığı köpük etkisi sebebi ile büyüyor görünen ancak reel anlamda başarı sağlayamayan şirketleri ayrıştırmış olacağız.
Vergi Usul Kanunu, enflasyon muhasebesinin uygulanması gereken koşulları belirtiyor. ÜFE artışı son üç yılda 100% ve içinde bulunulan yıl için 10% üzerinde artarsa enflasyon muhasebesinin uygulanması gerektiği belirtiliyor. Türkiye’de Aralık 2021 itibarıyla bu koşullar gerçekleşmiş olsa da enflasyon muhasebesi, 31 Aralık 2023 tarihli mali tablolara kadar ertelendi. 31 Aralık 2023’ten itibaren enflasyon düzeltmesi otomatik olarak uygulanmaya başlandı.
Enflasyon muhasebesinden finansal şirketlerin muaf olduğu gibi, muhasebe ve bilanço oluşturmada kullandığı fonksiyonel para birimi; Türk Lirası dışında, dolar veya avro gibi bir para birimi olan şirketler de enflasyon muhasebesi uygulanmayacaktır. Bu çalışmada finansal şirketlerden ziyade fonksiyonel para birimi nedeniyle muaf olan şirketlere odaklanacağız.
Bu şirketlerin uygulamadan muaf olmaları demek enflasyon muhasebesi adına bilinmezlikten de muaf oldukları anlamını taşıyor. Bu bağlamda öngörülebilir olmaları ile piyasanın dikkatini gelecek dönemler adına çekebileceklerini söylemek mümkün görünüyor.
👉 Fonksiyonel para birimi yabancı para olmasıyla enflasyon muhasebesinden muaf olan 25 şirket ve fonksiyonel para birimleri aşağıda sıralandığı gibidir:
1- ALCTL Alcatel Lucent Teletaş → EUR
2- ARENA Arena Bilgisayar → USD
3- BRSAN Borusan Boru Sanayi → USD
4- BRYAT Borusan Yat. Paz. → USD
5- CLEBI Çelebi → EUR
6- DOCO DO-CO → EUR
7- DOKTA Döktaş Dökümcülük → USD
8- ENKAI Enka İnşaat → USD
9- EREGL Ereğli Demir Çelik → USD
10- HTTBT Hitit Bilgisayar → USD
11- HUNER Hun Yenilenebilir Enerji → USD
12- INGRM Ingram Bilişim → USD
13- ISDMR İskenderun Demir Çelik → USD
14- KARYE Kartal Yen. Enerji → USD
15- KLMSN Klimasan Klima → EUR
16- KOPOL Koza Polyester → USD
17- KORDS Kordsa Teknik Tekstil → USD
18- NETAS Netaş Telekom. → USD
19- PARSN Parsan → EUR
20- PENTA Penta Teknoloji → USD
21- PGSUS Pegasus Ulaştırma → EUR
22- SEKUR Sekuro Plastik → USD
23- TATEN Tatlıpınar Enerji → USD
24- TAVHL TAV Havalimanları → EUR
25- THYAO Türk Hava Yolları → USD
🔎 Yukarıda yer alan 25 şirketi; gelecek dönem adına şirket seçiminde önemli kriter olabilecek olan net kâr büyüme oranları, finansal kaldıraç oranları ve ihracat oranlarına göre aşağıda belirtildiği gibi filtreledik!
- Net Kâr Büyüme Oranı (9A) (%) > 50%
- Şirketin esas karne notu net kâr rakamı büyümesine bakarak verilir. Başarının direkt yansıması olarak kabul edilebilecek olan rakam her ne kadar geçmiş ve gerçekleşen faaliyetler üzerinden oluşsa da gelecek adına ipucu niteliği taşır. Yıllık enflasyonun 64,77% olarak gerçekleştiği 2023 yılının 9 aylık sonuçlarında oransal olarak 48,57% büyüme beklemek anlamlı olacaktır. Bu oran filtrelemede yuvarlanarak 50% olarak alınmıştır.
- Finansal Kaldıraç Oranı < 50% veya Cari Oran > 1,00
- Finansman maliyetlerin arttığı ve erişimin güçleştiği bir dönemde olmamız ile beraber şirketlerden finansmanını ağırlıkla 50% üzerinde özkaynaklarından sağlamasını beklemek sağlıklı olacaktır. Bu durum sağlanamıyorsa dahi kısa vadeli yükümlülüklerinin tamamını karşılayabilecek kadar dönen varlık bulundurmaları, yani cari oranının 1’den büyük olmasını beklemek makul olabilir.
- İhracat Oranı (%) > 30%
- OVP ve yabancı kurum tahminlerine bakarak döviz/kur tarafında güçlenen ve yükseliş kazanacak bir seyir izleneceği göz önünde bulundurulduğunda yabancı döviz geliri yüksek olan olan şirketlerin ön planda olmasını beklemek sağlıklı olabilir. Ayrıca yine OVP metninde belirtildiği üzere ihracatçı şirketlerin desteklenmesi hususundan da fayda ve avantaj sağlamaları gündemde yer alabilir.
- Firma Değeri / FAVÖK < 10
- FD/FAVÖK şirket değerlemelerinde de kullanılan bir rasyodur. Şirketin firma değeri ile faiz, amortisman ve vergi öncesi kârı arasındaki orana işaret eder. Şirketin mevcut firma değerinin son 4 dönemde elde edilen FAVÖK rakamının kaç katı olduğunu gösterir. F/K’ya benzer bir çarpanıdır, burada net dönem karının yerine FAVÖK rakamı kullanılır. Daha düşük çarpanlar F/K’da olduğu gibi daha ucuz kabul edilir.
🎯 İşte enflasyon muhasebesinden muaf, yukarıda verilen filtrelere göre güçlenebilecek şirketler!
🏅 PGSUS
Net Kâr Büyüme Oranı (9A) → 207%
Finansal Kaldıraç Oranı → 78%
Cari Oran → 1,26
İhracat Oranı → 58,12%
Firma Değeri / FAVÖK Oranı → 6,69
🏅 TAVHL
Net Kâr Büyüme Oranı (9A) → 187%
Finansal Kaldıraç Oranı → 71%
Cari Oran → 1,19
İhracat Oranı → 53,53%
Firma Değeri / FAVÖK Oranı → 9,36
🏅THYAO
Net Kâr Büyüme Oranı (9A) → 81%
Finansal Kaldıraç Oranı → 64%
Cari Oran → 1,04
İhracat Oranı → 90,01%
Firma Değeri / FAVÖK Oranı → 5,20
👨🏻💻 Çıkarım: Buradan çıkan sonuçla çalışmada yürütülen bakış açısı ile havacılık sektörünün net şekilde ön plana çıktığı anlaşılmaktadır. Güncellenene havacılık verilerinde de trafik sonuçlarının her geçen yıl ağırlıkla iyileşmeye devam ettiği de göz önünde buludurularak bu tarafta pozitif algıların artmasını beklemek mümkün olabilir.
Ancak bu çalışmadan yola çıkarak herhangi bir şirket hakkında ucuz ya da pahalı şeklinde veya faaliyetlerin nihai şekilde iyileşeceği yönünde varsayım ya da çıkarımlarda bulunmak kesinlikle sağlıksız ve yanıltıcı olacaktır.
Yapılması gereken en sağlıklı çıkarım bahsedilen dengeler içerisinde verilen filtrelere uygun şirketleri görebilmek ve veriler doğrultusunda bilgi sahibi olmaktır.
Enflasyonu daha yakından tanımak için ilgili akademi içeriğimize buradan ulaşabilirsin.
Bu içerik, içeriğin yayınlandığı günkü veriler baz alınarak hazırlanmıştır. İçerikte geçen hedef fiyat tahminleri, uzman ve analist yorumları bu içeriğin yayınlandığı tarihte geçerlidir. Bu tahmin ve yorumlar zaman içinde değişkenlik gösterebilmektedir. Bu sayfada yer alan haberler ve haberlerin içerdiği şirketler hakkındaki bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Kullanılan hisse işlem görselleri; hisse adı, fiyatı ve grafikleri de dahil temsilidir, yatırım tavsiyesi değildir.
Detaylı bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
Bu içerik hazırlanırken faydalanılan kaynaklar: KAP, Finnet2000
