Yatırım dünyasında iki temel yaklaşım öne çıkıyor: değer yatırımı ve büyüme yatırımı.
Değer yatırımcıları, piyasa tarafından yeterince takdir edilmediğini düşündükleri şirketlere yatırım yaparken büyüme yatırımcıları ise hızla büyüyen ve gelecekte büyük getiriler vaat eden şirketlere odaklanıyor.
Hangi yatırım tarzının daha iyi olduğu, yatırımcıların risk toleransına, finansal hedeflerine ve piyasa koşullarına bağlı olarak değişebilir.
Peki, sen hangi yatırımcı türüne daha yakınsın?
Değer yatırımcısı: Piyasanın fark etmediği fırsatları kolla
Değer yatırımı, hisselerin gerçek değerine kıyasla cazip fiyatlandığı durumlarda fırsat aramayı ifade eder.
Genellikle büyük, köklü ve istikrarlı gelir akışına sahip şirketler değer yatırımı için uygun görülür. Bu şirketler, zaman zaman piyasa algısındaki olumsuzluklar nedeniyle değerinin altında işlem görebilir.
Değer hisseleri genellikle ekonomik dalgalanmalara karşı daha dayanıklı sektörlerde yer alır. Bu hisseler, enerji, finans, sanayi ve tüketici ürünleri gibi temel ihtiyaçları karşılayan sektörlerde yoğunlaşır. Ekonomik belirsizlik dönemlerinde bile bu sektörler, talebin devam etmesi sayesinde istikrarlı gelirler elde edebilir.
Örneğin, bir şirket geçici bir kriz yaşıyorsa veya sektöründe genel bir durgunluk varsa bu durum hissenin fiyatını baskılayabilir. Ama şirketin finansal temelleri güçlü olduğu sürece, uzun vadede gerçek değerine ulaşması beklenir.
Değer hisseleri genellikle düşük F/K oranına, PD/DD oranına ve güçlü nakit akışına sahiptir. Warren Buffett gibi ünlü yatırımcılar, bu yaklaşımı benimseyerek uzun vadeli getiriler elde etmiştir.
Ek olarak, hissenin değer yatırımı için uygun olup olmadığı, şirketin finansal sağlamlığından, borç seviyelerinden ve düzenli temettü ödemesinden anlaşılabilir.
ABD borsalarında öne çıkan değer hisseleri:
- Berkshire Hathaway (BRK.B)
- Deere & Company (DE)
- Cigna Group (CI)
- Procter & Gamble (PG)
- JPMorgan Chase (JPM)
Borsa İstanbul’da öne çıkan değer hisseleri:
- Türk Hava Yolları (THYAO)
- Garanti Bankası (GARAN)
- Tüpraş (TUPRS)
- Koç Holding (KCHOL)
- Bim Mağazalar (BIMAS)
Büyüme yatırımcısı: Geleceğin kazananlarını keşfet
Büyüme yatırımcıları ise değer yatırımcılarının aksine, köklü şirketler yerine henüz erken aşamada olan, hızla büyüyen ve sektörlerinde liderlik hedefleyen şirketleri tercih eder.
Bu şirketler, piyasadan daha yüksek bir büyüme oranına sahip olup genellikle temettü ödeyerek kârını hissedarlara dağıtmak yerine faaliyetlerini büyütmek için bu nakdi şirket içi yatırımlara harcarlar.
Büyüme hisseleri genellikle yüksek F/K oranına sahiptir ve kısa vadede volatil olabilirler. Öte yandan, yatırımcılar bu şirketlerin uzun vadede büyük getiriler sağlayacağına inanır. Özellikle teknoloji ve yenilikçi sektörlerde faaliyet gösteren şirketler büyüme hisseleri arasında yer alır.
Ama unutmamak gerekir ki büyüme yatırımı her zaman yüksek risk içerir. Şirketlerin büyüme beklentilerini karşılayamaması veya piyasa koşullarının değişmesi durumunda hisse fiyatları hızlı şekilde düşebilir.
Yatırımcılar, büyüme hisseleri seçerken şirketin sektördeki rekabet avantajına, pazar payına ve inovasyon kapasitesine dikkat etmelidir. Bu hisseler genellikle teknoloji, e-ticaret ve yapay zeka gibi yenilikçi alanlarda faaliyet gösterir.
ABD borsalarında öne çıkan büyüme hisseleri:
- Nvidia (NVDA)
- Amazon (AMZN)
- Meta Platforms (META)
- Alphabet (GOOGL)
- Tesla (TSLA)
Borsa İstanbul’da öne çıkan büyüme hisseleri:
- Astor Enerji (ASTOR)
- Europen Endüstri (EUREN)
- Kontrolmatik (KONTR)
- Yeo Teknoloji (YEOTK)
- Mia Teknoloji (MIATK)
Değer hisseleri mi, büyüme hisseleri mi daha avantajlı?
Belirgin bir avantaj ayrımı olmamakla birlikte, bu tercih yatırımcının risk algısına göre değişmekte. Çünkü her iki yatırım stratejisinin de güçlü ve zayıf yönleri var.
Değer hisseleri daha düşük riskli olup genellikle düzenli temettü ödemeleri ve daha istikrarlı nakit akışları sunar. Bu yüzden borsa düşüşlerine karşı daha dayanıklı kabul edilirler. Öte yandan, büyüme hisseleri uzun vadede daha yüksek getiri potansiyeline sahip olsa da daha volatil olabilir.
Tarihsel verilere bakıldığında, değer hisselerinin uzun vadede büyüme hisselerinden daha iyi performans gösterdiği dönemler olduğu gibi, tam tersinin gerçekleştiği dönemlerin de olduğu dikkat çekiyor.
Birçok araştırma, uzun vadeli dönemlerde değer yatırımlarının büyüme yatırımlarından daha iyi performans gösterdiğini ortaya koyuyor. 2000’li yılların ilk 10 yılında değer hisseleri büyüme hisselerine kıyasla daha iyi performans sergilerken, son 10 yılda büyüme hisseleri piyasanın lideri konumuna geldi. Bu farklılığın en büyük sebeplerinden biri, değer hisselerinin genellikle düzenli temettü ödemeleri yapması ve bu ödemelerin uzun vadeli getiriye katkıda bulunması olarak gösterilebilir.
Özellikle son yıllarda teknoloji hisselerinin olağanüstü performansı, piyasa dinamiklerini köklü bir şekilde değiştirdi. 2009 başından bu yana dünya genelinde teknoloji hisseleri yaklaşık 1700% gibi inanılmaz bir oranda büyüme gösterirken, teknoloji dışındaki hisseler sadece 300% değer kazandı. Bu da bizlere teknoloji şirketlerinin geleneksel sektörleri açık ara geride bıraktığını ve büyüme hisselerinin toplam piyasa içindeki ağırlığını ciddi şekilde artırdığını gösteriyor.
Özellikle Ekim 2022’den bu yana, teknoloji hisseleri iki katına çıkarken diğer hisseler yalnızca 40% civarında değer kazandı. Günümüzde S&P 500’ün neredeyse yarısının teknoloji şirketlerinden oluşması, büyüme hisselerinin neden uzun vadede piyasaya liderlik ettiğinin en somut göstergelerinden biri.
Borsa İstanbul’da ise değer ve büyüme hisseleri arasındaki dinamikler küresel piyasalara kıyasla farklılık gösterebiliyor.
Son yıllarda Borsa İstanbul’da özellikle savunma sanayi, yazılım ve yenilenebilir enerji sektörlerindeki büyüme hisseleri dikkat çekerken, bankacılık ve sanayi şirketleri uzun vadeli yatırımcılar için değer hisseleri olarak ön plana çıkıyor. Örneğin, BIST 30 Endeksi içerisinde yer alan büyük ve köklü şirketler genellikle daha istikrarlı bir gelir akışı sunarken, BIST 100’ün daha küçük ölçekli şirketleri yüksek büyüme potansiyeli sunabiliyor.
Öte yandan, Türkiye’de enflasyon ve döviz kurlarındaki hareketlilik de yatırımcı tercihlerinde belirleyici bir rol oynuyor. Yüksek enflasyon dönemlerinde temettü ödeyen değer hisseleri yatırımcılar için daha cazip hale gelebilirken, ekonomik büyümenin hızlandığı dönemlerde büyüme hisseleri daha fazla ilgi görebiliyor.
Hangi yatırım stratejisi sana daha uygun?
Yatırım tercihini belirlerken, risk toleransını, yatırım süreni ve finansal hedeflerini göz önünde bulundurmalısın.
- Daha düşük risk ve istikrarlı getiri istiyorsan, değer hisseleri daha uygun olabilir. Temettü geliriyle pasif bir gelir kaynağı yaratabilirsin.
- Daha yüksek getiri peşindeysen ve volatiliteyi göze alabiliyorsan, büyüme hisseleri cazip olabilir. Ancak bu hisselerin kısa vadede büyük dalgalanmalar yaşayabileceğini unutmamalısın.
- Uzun vadeli dengeli bir yatırım portföyü oluşturmak istiyorsan, hem değer hem de büyüme hisselerinden oluşan bir portföy oluşturmak mantıklı olabilir.
Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi içermez. Bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
