Kurucu hisse senetleri, Türk Ticaret Kanunu kapsamında düzenlenmiş önemli bir kıymetli evrak türüdür. Bu hisse senetleri, isminden de anlaşılacağı üzere, şirketin kuruluşu esnasında kullanılır. Aynı şekilde bir şirketin kuruluşundan sonraki süreçte de sermaye artırımı amacıyla bu senetlerin çıkarılması mümkündür.
Uygulamada kurucu hisse senetlerine müesses hisseleri, kurucu payları veya hakları gibi isimlendirmeler yapıldığı görülür. Bazı uzmanlar ise kurucu senedi kavramının kullanılmasını daha doğru bulur. “Kurucu hisse senetleri nedir?” sorusunun cevabı kısaca bu şekilde açıklanabilir.
Kurucu Hisse Senetlerinin Özellikleri Nelerdir?
Kurucu hisse senetleri, Türk Ticaret Kanunu’nun çeşitli maddelerinde incelenmiş bir kavramdır. Bu kanun maddeleri içerisinde kıymetli evrak niteliğine haiz olan kurucu intifa senetlerinin genel özellikleri ve kullanım biçimi vardır. Pay senetlerinin nasıl kullanılacağı ve çıkarılacağı konusundaki kurallar gibi önemli detaylar, kanun maddelerinde mevcuttur. Kanunda net olarak anlaşılmayan ve yoruma ihtiyaç duyulan kısımlarda ise doktrin çalışmaları ile soru işaretlerinin giderilmesi amaçlanır.
Kurucu hisse senetlerine yönelik TTK madde 503’de yapılan düzenlemeye göre bu evrak, kişilere pay sahipliği hakları vermez. Ancak bu kıymetli evrak sayesinde net kâra katılmak mümkündür. Aynı şekilde tasfiye sonucunda kalan tutara da katılınabilir ve yeni çıkarılacak paylar alınabilir.
Kurucu pay senedi sahiplerinin kanuna dayanan bir ayrıcalığı daha vardır. Bu da şirkette dağıtılabilecek bir kâr olması durumlarında gündeme gelir. Böyle dönemlerde şirket, kârı paylaşmama kararı verse dahi kurucu hisse senedi sahipleri esas sözleşmede yer alan getiri oranlarını alır.
Borsada Hisse Seçme Rehberi: Beta Katsayısı Mucizesi
Kurucu Hisse Senetlerinin Satışı Nasıl Olur?
Kurucu hisse senedi satışı, özellikle şirketler arası birleşmelerin olması hâlinde gündeme gelen bir konudur. Esnaf işletmesi sınırını aşan kuruluşların birleşmesi sırasında ortaya devralan ve devrolunan şirket kavramları çıkar. Burada devralan şirketin bünyesine eklediği kuruluştaki kurucu hisse senedi sahiplerine eşit haklar tanıması bir gerekliliktir. Bunun yanında devralan şirket, tüm intifa senetlerini birleşme tarihindeki değeri üzerinden satın alma zorunluluğuna da sahiptir.
Bu işlemler sayesinde kurucu intifa senetlerinin satışı işlemi gerçekleştirilir ve birleşme durumlarında kıymetli evrak sahiplerinin haklarını aynen korumak mümkün olur. Özellikle birleşme durumunda devralan tarafın devrolunan şirketin ortaklarının hak kaybına uğramaması için uygulaması gereken zorunlu işlemler kanunda özel olarak düzenlenmiştir. Kurucu hisse senedi sahipleri için de kıyas yolu ile benzer düzenlemelerin yapılması gerekir.
Kurucu Hisse Senetlerinin Kullanımının Avantajları Nelerdir?
Kurucu hisse senetlerinin kullanımı, pek çok avantajı da beraberinde getirir. Kurucu hisse senetleri anlık getirileri olabilen ve kısa süreli kazanım imkânı sunabilen niteliklere sahiptir. Özellikle hisse alım satım alanında gerekli grafik incelemeleri de yapılarak avantajlı yatırımlar elde etmek mümkün olabilir. Uzun süreli yüksek kazançlar sağlama düşüncesinde olan kişiler için kurucu hisse senetleri aylık veya yıllık getiri sunabilecek bir kıymetli evrak olarak da değerlendirilebilir.
Kurucu hisse senetleri açıklaması, sahiplerine önemli avantajlar tanıyan kıymetli evrak şeklinde yapılabilir. Bu müesses paylar, bahsi geçen kuruluşların birleştirilmesi anlarında özellikle devrolunan şirket statüsünde bulunma ihtimalinin olduğu hâllerde son derece avantajlıdır. Bunun yanında senet, sahibine şirket bünyesinde çıkarılacak yeni payları da alma hakkı tanır. Bu açıdan kurucu intifa senetleri, özellikle büyüme amaçlı yatırımlarda değerlendirilmeye uygundur.
