Gayrimenkul yatırım ortaklığı, getiri potansiyeli yüksek projelere ve gayrimenkullere yatırım yapmaktır. Bu sayede gayrimenkullerden alım satım kazancı ve kira geliri elde edilebilir. Elde edilen bu kârlar ortaklara temettü olarak dağıtabilmekte ve bu yolla gayrimenkul gelirleri ortakları aktarabilmektedir.
Böylelikle gayrimenkul yatırım ortaklığının paylarına satın alma yoluyla ortak olan bir yatırımcı, getirisi yüksek gayrimenkullerin gelirlerinden dolaylı yolla faydalanmış olur. Gayrimenkul yatırım ortaklıkları, büyük ve nitelikli projelerin hayata geçirilmesini sağlar. Kurumsal ve bireysel yatırımcılara ait tasarrufları ortak bir havuzda toplayarak gayrimenkul sektöründe yaşanan likidite sorununa çözüm sunar.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Nasıl Düzenlenir?
Bu ortaklıklar Sermaye Piyasası Kurulu tarafından düzenlenir. Bu kapsamda gayrimenkullere ve bunlara dayalı haklara yatırım yapabilmekte ve izin verilen diğer faaliyetlerde bulunabilmektedir. Gayrimenkul yatırım ortaklığı yalnızca gayrimenkule dayalı portföyün işletilmesi kapsamında faaliyet gösterebilir. Bunun sonucu olarak, aktiflerinde ekipman ve makine bulunduramazlar.
Gayrimenkul yatırım ortaklıkları; herhangi bir inşaat işini üstlenemez, gayrimenkul projelerini yürütemez. Fakat inşaatını başka firmaların yaptığı projelere finansman kaynağı sağlayabilirler. Bir işletmenin mevcut faaliyetlerini gayrimenkul yatırım ortaklığının faaliyetlerine dönüştürmesi kapsamında gayrimenkul yatırım ortaklığı olarak hizmet vermesi de mümkündür.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Avantajları
Bu avantajları şu şekilde listelenebilir;
- Yatırımın borçlanma yoluyla finanse edilebilmesi, çeşitlendirme yoluyla riskin azaltılabilmesi ve amortisman ayrılabilmesi gibi unsurlar yatırımcılar için teşvik edici unsurlardır.
- Yatırımcılar aldıkları gayrimenkul yatırım ortaklık paylarını borsada satış yapabilirler. Paylarının borsada değerlenme imkânından da faydalanabilirler.
- Gayrimenkul yatırım ortaklıklarından elde edilen kazançlar, kurumlar vergisinden istisnadır. Uygulanan bu vergi istisnaları, gayrimenkul yatırım ortaklıklarına yatırım yapma konusunu cazip kılmaktadır.
- Yatırımcılar açısından bakıldığında gayrimenkule dayalı yatırımların ve genel olarak gayrimenkullerin psikolojik olarak bir güven unsuru oluşturduğu görülmüştür.
- Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının portföyü, gayrimenkul alanında deneyimli profesyoneller tarafından yönetildiğinden dolayı herhangi bir kişinin kendi başına gayrimenkul yatırımı yapmasından daha etkili sonuçlar ortaya çıkarmaktadır.
- Yatırımcıların önemli bir kısmının da uluslararası kurum ve kuruluşlar olduğu belirtilmiştir. Bu kuruluşlar, gelişmekte olan ülkelerin gayrimenkul kazançlarından yararlanmak maksadıyla, doğrudan gayrimenkul yatırımı yapmak yerine organize bir şekilde işleyen ikincil piyasalarda işlem gören gayrimenkul yatırım ortaklığı paylarını almayı tercih etmektedirler.
Yabancı Yatırımcının İlgisini Çekebilecek Cazip Hisseler
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığına Nasıl Yatırım Yapılır?
Gayrimenkul yatırım ortaklığı paylarının yatırımcıları, borsada işlem yapmak için yetkilendirilmiş bir kuruluşa verilen talimatla istedikleri yatırım ortaklığının paylarını satın alabilirler. Yatırım ortaklığı paylarının mevcut değeri, serbest piyasa koşullarındaki arz ve talep ilişkisi içerisinde belirlenir.
Bununla beraber, birincil piyasa denilen ilk halka arzda da gayrimenkul yatırım ortaklıklarına yatırım yapılabilmesi mümkündür. Bunun için sirküler duyurularını takip etmek ve yetkilendirilmiş satış kurumlarına başvurmak gerekmektedir.
Yatırım Yapmak İsteyenlerin Dikkat Etmesi Gerekenler Nelerdir?
Her yatırımcı yatırım yapmak istediği ortaklığın finansman yapısını, kârlılık durumunu, yatırım yapılan projelerin detaylarını dikkatle takip etmelidir. Yatırımcılar gayrimenkul yatırım ortaklıklarına ilişkin belirtilen bilgilere; izahname, esas sözleşme, yönetim kurulu faaliyet raporları, sirküler ve finansal tablolardan ulaşabilirler.
Konsolide finansal tablo hazırlama zorunluluğu bulunan gayrimenkul yatırım ortaklıkları, konsolide finansal tablolarıyla birlikte bireysel finansal tablolarını da kamuya açıklamakla yükümlüdür. Bu tabloların ve yapılan özel durum açıklamalarının Kamuyu Aydınlatma Platformu’ndan takip edilmesinde yarar vardır.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına Ait Finansal Bilgilere Nasıl Ulaşılabilir?
Gayrimenkul yatırım ortaklığının finansal tablolarının oluşturulması sürecinde ve kamuya açıklanmasında Sermaye Piyasası Kurulu tarafından hazırlanan finansal raporlama ile ilgili düzenlemelere uyulması gerekir. Gayrimenkul yatırım ortaklıkları, ara dönem finansal raporlarını üç aylık dönemler ile hazırlamak, üç ayda bir hazırlanan ara dönem ve yıllık finansal raporlarını ve bunlara ilişkin bağımsız denetim raporları ile birlikte, elektronik imzalı olarak Kamuyu Aydınlatma Platformu’na göndermekle yükümlüdürler.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığının Yatırımcılara Sağladığı Haklar Nelerdir?
Gayrimenkul yatırım ortaklıkları, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre anonim şirket olarak kurulur. Bu sebeple gayrimenkul yatırım ortaklıklarına yatırım yapan yatırımcılar, kanunlardan kaynaklanan pek çok hakka sahip olur. Bu haklar şu şekilde sıralanmaktadır;
- Ortaklığın elde ettiği kârdan dağıtım yapması durumunda, payına düşen kısım kadar alma,
- Ortaklığın kendi kaynaklarından yapacağı sermaye artırımı nedeniyle çıkaracağı payları bedelsiz olarak alma,
- Ortaklığın tasfiyesi halinde tasfiye payı,
- Sermaye artırımında yeni payları edinmede öncelik (rüçhan),
- Genel kurulun toplantılarına katılma, öneride bulunma ve konuşma,
- Genel kurul toplantılarında oy kullanabilme,
- Ortaklığın faaliyetleri ve hesapları hakkında bilgi alma, inceleme ve denetleme hakkı.
Sonuç olarak; gayrimenkul yatırım ortaklıkları, yüksek getiri potansiyeli olan gayrimenkullere ve projelere yatırım yapmak, portföyündeki gayrimenkullerden alım satım kazancı ve kira geliri elde etmek için tercih edilir. Portföyünden kazanç sağlayan ortaklık, bu kârı ortaklarına temettü olarak dağıtır. Yatırımcı tarafından ise psikolojik bir güven oluşturarak gayrimenkul yatırımlarını tercih edilebilir kıldığı açıktır.
