|
Makaleyi sesli dinle
|
Finans dünyasında şeffaf bilgi paylaşımı ve veri güvenliğini sağlayan teknolojilere duyulan ihtiyaç her geçen gün artıyor. Bu süreçte ise blokchain (blokzincir) uygulamaları birkaç adım öne çıkıyor. Öyleyse blokchain teknolojisini şimdi daha detaylı bir şekilde irdelemenin tam zamanı!
Banka hesaplarımız, ev güvenlik sistemlerimiz, okul kaydımız, iş planlarımız, uçak biletlerimiz ve daha nice ihtiyacımızı teknolojiyle yönetiyoruz. Teknolojiyi ne kadar çok kullanırsak bilgi ve veri güvenliğine olan ihtiyacımız da aynı oranda artıyor. Özellikle de kişisel verilerin ve banka kayıtlarının içinde olduğu işlemler için daha güvenli uygulamalara ihtiyaç duyuyoruz. Bu noktada ise blockchain teknolojisi imdada yetişiyor. Bu konuda daha fazlasını öğrenmeye ne dersin? O zaman blokzincir teknolojileri neler ve blockchain ile neler yapılabilir keşfetmeye hemen başlayalım!
Blockchain Nedir?
Blockchain ya da Türkçe adıyla blokzinciri, bir işletme ağında şeffaf bilgi paylaşımına izin veren gelişmiş bir veri tabanı mekanizması olarak ifade ediliyor. Blockchain dağınık bir yapıda veritabanı sistemi olarak şifrelenmiş işlemlerin takibini sağlıyor. Ayrıca ağdaki işlemlerin kaydedilmesi ve varlıkların takip edilmesi gibi süreçleri kolaylaştırmaya yardımcı oluyor.
Blockchain Teknolojisi Nedir? Neden Önemlidir?
Blockchain teknolojisi, verilerin dağınık bir ağ üzerinde bloklar halinde güvenli ve şeffaf bir şekilde depolanmasını sağlayan özel bir sistemi oluşturuyor. Bu teknoloji verilerin merkezi bir otorite olmadan paylaşılmasına ve güvenilir bir şekilde saklanmasına imkan tanıyor. Veri depolama ve yönetme işlemleri ağı oluşturan birçok bilgisayar arasında dağıtılarak gerçekleştiriliyor. Bu sayede veri güvenliği ve bütünlüğü korunuyor.
Blokzinciri teknolojisinde her blok önceki bloğun içerdiği bilgilerin özetiyle birlikte birbirine bağlanıyor. Bu bağlantı bir bloğun içeriğinde yapılan herhangi bir değişikliğin tespit edilmesini sağlıyor. Blockchain’deki veriler ağa katılan herkes tarafından görülebiliyor ve doğrulanabiliyor. Bu sayede işlemler şeffaf bir şekilde yürütülebiliyor. Ayrıca blokzinciri teknolojisi geleneksel finansal işlemleri ve veri transferi için kullanılan araçları ortadan kaldırarak işlemlerin daha hızlı ve daha az maliyetle tamamlanmasına da yardımcı oluyor.
Blockchain Nasıl Çalışır?
Blokzinciri bir dizi bloğun birbirine bağlanmasıyla oluşuyor. Blokzincirinin çalışma şeklini farklı başlıklar altında ele almak bu teknolojinin daha kolay anlaşılmasına yardımcı oluyor.
İşlemlerin Kaydedilmesi
Herhangi bir blockchain işleminde fiziksel veya dijital varlıklar blokzinciri ağında el değiştirerek devrediliyor. Bu işlem bir veri bloğu olarak kaydediliyor ve pek çok ayrıntılı bilgiyi içeriyor. Bu bilgiler arasında genellikle işlemde kimlerin yer aldığı, işlem sırasında neler olduğu, işlemin ne zaman gerçekleştiği, işlemin nerede gerçekleştiği, işlemin neden gerçekleştiği, varlığın ne kadarının el değiştirdiği ve işlem sırasında kaç tane ön koşulun karşılandığı bulunabiliyor.
Oy Birliği Sağlanması
Blockchain ağındaki katılımcıların büyük bir çoğunluğunun kaydedilen işlemin geçerli olduğunu kabul etmesi gerekiyor. İşlemlerin kabul kuralları ağın türüne göre değişiklik gösterebiliyor.
Blokların Bağlanması
Blokzincirindeki katılımcılar oy birliğiyle işlemi kabul ettikten sonra bu işlemler bloklara yazılıyor. Bu blokları bir defterin sayfaları gibi düşünebilirsin. İşlemlerle birlikte yeni bloğun sonuna da bir şifreleme karması ekleniyor. Karma blokları birbirine bağlayan zincir görevini üstleniyor. Blok içeriği bilinçli olarak ya da yanlışlıkla değiştirildiği takdirde karma değeri de değişiyor. Bunu da ağdaki tüm katılımcılar görebiliyor.
Blockchain Teknolojisi Ne İşe Yarar?
Blockchain teknolojisi güvenlik ve gizlilik açısından son derece önemli. Bu sistem dışarıdan gelebilecek kötü niyetli bir aksiyonun önüne geçerek verilerin her daim güvende olmasını sağlıyor. Tabii ki blokzinciri teknolojisinin avantajları sadece bununla sınırlı kalmıyor.
- Kripto para: Blockchain teknolojisi Bitcoin veya Ethereum gibi kripto paraların temel altyapısını oluşturuyor. Merkezi olmayan bir yapıda çalışan bu dijital paralar blockchain’in güvenli ve şeffaf yapısından faydalanıyor.
- Tedarik zincir yönetimi: Blockchain tedarik zinciri yönetiminde kullanılarak ürünlerin tüm yaşam döngüsü boyunca izlenebilirliğini artırmaya yardımcı oluyor. Bu sayede sahte ürünlerin tespit edilmesi, tedarik zinciri süreçlerinin optimize edilmesi ve güvenilirliğin sağlanması amaçlanıyor.
- Finansal hizmetler: Finans sektörü blokzinciri teknolojisini ödeme sistemleri, sınır ötesi para transferleri, hisse senedi alım ve satım işlemleri ve diğer finansal süreçlerde işlemleri daha güvenli ve hızlı bir şekilde gerçekleştirmek için kullanıyor.
- Akıllı kontratlar: Blokzinciri akıllı kontratlar adı verilen programlanabilir kontratları destekliyor. Bu kontratlar belirli koşullar gerçekleştiğinde otomatik olarak çalışan ve taraflar arasındaki anlaşmazlıkları azaltan kod parçacıklarından oluşuyor.
- Gayrimenkul yönetimi: Blokzinciri gayrimenkul alım ve satım süreçlerini daha etkin ve şeffaf hale getiriyor. Tapu kayıtları, mülkiyet belgeleri ve diğer gayrimenkul verileri blokzinciri üzerinde güvenli bir şekilde saklanabiliyor.
- Sağlık hizmetleri: Sağlık sektöründe hastaların sağlık kayıtları, reçeteleri ve diğer tıbbi bilgileri blokzinciri üzerinde güvenli bir şekilde saklanabiliyor. Bu sayede hastaların verilerine daha iyi erişim sağlanabiliyor ve tıbbi geçmişin doğruluğu artırılabiliyor.
- Oy verme sistemleri: Blokzinciri oy verme sistemlerinde şeffaflığı ve güvenilirliği artırabiliyor. Böylelikle oy verme süreçlerini manipülasyonlara karşı koruyabiliyor ve seçim sonuçlarını daha güvenilir hale getirebiliyor.
- Enerji ticareti: Blokzinciri teknolojisi enerji ticaretinde kullanılarak enerji üreticileri ve tüketicileri arasındaki doğrudan ticareti kolaylaştırabiliyor. Böylece enerji verimliliği artırılıyor ve enerji pazarı optimize edilebiliyor.
Blokzinciri Teknolojisinin Özellikleri Nelerdir?
Blokzinciri teknolojisinin temelde üç ana özelliği bulunuyor.
Merkeziyetsizlik
Blokzinciri merkezi bir otoriteye ihtiyaç duymadan çalışabiliyor. Veriler bir ağ üzerinde bulunan birçok farklı bilgisayar üzerinden paylaşılıyor ve güncelleniyor. Katılımcılar ağın şeffaflığını bozmamak için birbirleri üzerinde yetki ve kontrole sahip olmuyor.
Değişmezlik
Bir katılımcı bir işlemi kaydettikten sonra hiçbir katılımcı bu işlem üzerinde oynayamıyor. Halihazırda var olan işlem bir hata barındırıyorsa hatayı gidermek için yeni bir işlem eklemek gerekiyor ve her iki işlem de ağda görünür oluyor.
Oy Birliği
Bir blokzinciri sisteminde işlemlerin kaydedilebilmesi için oy birliğine ihtiyaç duyuluyor. Yeni işlemlerin her biri yalnızca ağdaki katılımcıların çoğunluğu onay verdikten sonra kaydedilebiliyor.
Blockchain Kullanım Alanları Nelerdir?
Blokzinciri Ağlarının Türleri Nelerdir?
- Ortak blokzinciri ağları: Ortak blokzinciri ağları izinsiz ağlardan oluşuyor ve herkesin katılmasına izin veriliyor. Blokzincirinin tüm katılımcıları okuma, düzenleme ve doğrulama gibi haklara sahip oluyor. Ortak blokzinciri ağları genellikle Bitcoin ve Ethereum gibi kripto para birimlerinin ticaretinde ve madenciliğinde kullanılıyor.
- Özel blokzinciri ağları: Özel blokzincirleri tek bir kuruluş tarafından yönetiliyor. Kimlerin bu ağa katılabileceğine ve hangi üyelerin ağ üzerinde hak sahibi olabileceğine belirli bir otorite karar veriyor. Özel blokzincirlerinde erişim kısıtlamaları da bulunuyor. Bu nedenle söz konusu ağlar kısmen merkezi bir sisteme sahip oluyor.
- Hibrit blokzinciri ağları: Hem özel hem de ortak ağların bazı özelliklerini bir arada barındıran hibrit blokzinciri ağları, genellikle şirketler tarafından tercih ediliyor. Nitekim bu ağlarda verilerin bir kısmı izin tabanlı sistemde tutulurken, bir kısmıysa ortak tabanda tutuluyor.
- Konsorsiyum blokzinciri ağları: Konsorsiyum blokzinciri ağları belirli bir grup tarafından kontrol ediliyor. Ortak hedefe sahip birkaç farklı kuruluşun kullandığı bu ağlarda önceden seçilen kuruluşlar blokzincirinin devamlılığını sağlama ve veri erişim haklarını belirleme yetkisine sahip oluyor.
Finansal gelişmeler hakkında daha fazla bilgiye sahip olmak için Midas’ı takip edebilirsin. Bunun için App Store veya Play Store üzerinden Midas uygulamasını indirmen yeterli! Artık dilediğin yerde ve dilediğin zamanda finans sektörüne ait gelişmeleri takip edebilir, borsadaki değişimleri canlı olarak izleyebilir ve yatırımlarını kontrol edebilirsin!
Hisse senetleri riskli yatırım ürünleridir. Şirketlere ortaklık, hem kârlarına hemde zararlarına ortaklık anlamına gelir. Ana paranızdan kâr etme ihtimaliniz olduğu gibi, zarar etme ihtimalinizde bulunmaktadır.
