Toplumsal altyapı sistemleri, küreselleşmenin de etkisiyle hızlıca gelişirken, çevresel ve sosyal etkileri de elbette çeşitlilik kazanmaya devam ediyor.
“Capital Goods” olarak adlandırılan ve Türkçeye “sermaye malları” olarak çevirebileceğimiz sektör ise temelde toplumsal altyapı ürün ve hizmetlerinin üretilmesi için üretim yapan sektör olarak karşımıza çıkıyor. Sektör içerisinde:
- Gıda üretimi için tarım ve hayvancılık sektörlerine sunulan iş makinaları ve üretim ürünleri
- Hastane veya metro gibi toplumsal kullanım odaklı inşaatların yapımını üstlenen iş makineleri
- Enerji üretim sahaları, havaalanı inşaatları ve barajlar gibi yine toplumsal altyapı hizmetlerinin üretiminde kullanılan araçlar yer alıyor.
Genel olarak büyük ölçekli altyapı hizmetlerinin üretimi için ürün ve hizmet sağlamaya odaklanan firmaların bulunduğu bu sektörün çevresel riskleri, genellikle kaynakları verimli kullanımı, karbon salınımı ve süreçlerinin iyileştirilmesi odak noktaları arasında yer alıyor.
Elbette teknolojinin gelişmesi ve otomasyonun hayatımızın neredeyse her alanına girmesi ile inovasyon, bu sektör açısından özellikle enerji ve insan kaynağı verimliliği konusunda büyük önem arz ediyor. Sektördeki şirketlerin uzun yıllar altyapı hizmetlerine ürün ve servis sağlamaları, onları çevreye verdikleri negatif etkileri yüzünden zor durumlara sokabiliyor.
Çevresel risklerin dışında, özellikle otomasyon süreçlerindeki gelişmeler, çalışanlar bazındaki sağlık ve kaza risklerini azaltmaya yararken daha az insan sermayesine ihtiyaç imkânı da tanıyor.
🚧 Caterpillar (CAT)
İnşaat ve madencilik sektörleri için vazgeçilmez iş makineleri üreticisi olarak 1925 yılından bu yana sektörü domine eden Caterpillar (CAT), sektörünün en önemli oyuncularından biridir. 20. yüzyılın neredeyse tamamında aktif olarak faaliyet gösteren diğer markalarda olduğu gibi Caterpillar da modern dünyaya uyum sağlayarak yeni iş modelleri ve operasyonel mükemmelliği ön planda tutmaya çalışıyor.
- 2021 yılı mayıs ayında yayımladıkları “2030 Sürdürülebilirlik Hedefleri” ile elle tutulur, doğru adımlar atma yolundaki vizyonlarını tekrar paylaşmış olsalar da kaynakların doğru kullanılması noktasında analistlere göre hâlâ bazı riskler mevcut.
🌎 Caterpillar’ın 2030 Hedefleri
Bu riskler karşısında belirlenen hedeflere kısaca göz atarak Caterpillar’ın doğru riskleri, doğru stratejilerle önleyip önleyemeyeceğine dair genel bir gözlem yapmamız mümkün olabilir. Caterpillar’ın 2030 hedeflerinde öne çıkan noktalar ise şu şekilde;
- Bilimsel temelli hedefler ile Scope 1&2 kapsamındaki tüm emisyonların 30% oranında azaltılması
- Scope 1: Şirketin sahip olduğu ve kontrol ettiği tüm süreçleri kapsıyor. Yani kısaca, şirketin faaliyetleri sırasında direkt karbon salımına sebep olduğu süreçler diyebiliriz.
- Scope 2: Şirketin direkt olmasa da farklı sağlayıcılardan tedarik ettikleri enerji, ısınma gibi kaynaklar ile dolaylı olarak sebep oldukları karbon salımlarını ifade ediyor
- 2030 yılına kadar Caterpillar’ın yeni nesil tüm ürünlerinin, tamamen sürdürülebilirlik ilkeleri çerçevesinde atık oluşturmayan, kaynakların verimli kullanıldığı ve emisyonların önlenmesi odağında geliştirilmesi
- Özellikle su stresi riskine sahip olan bölgelerdeki tüm tesislerinde su yönetim sistemlerinin devreye alınması
- Aşağıda detaylarından bahsedeceğimiz, döngüsel ekonomi prensipleri ile geliştirecekleri yeni üretim süreçleri ile ürettikleri ürünlerin gelirlerinin, toplam satış gelirlerinin 25%’ine ulaşması
- İSG süreçlerinin iyileştirilmesi ile tüm kazaların önüne geçilmesi
Caterpillar’ın 2030 hedeflerin temelde ölçülebilir ve bilimsel temelli hedefler olduğu için çoğu firmanın hedeflerine göre çok daha olumlu bir tablo çiziyor diyebiliriz.
Fakat özellikle ÇSY puanlarında (Yazının devamındaki tabloda görüldüğü gibi) emisyon ile ilgili risklerine daha fazla odaklanması gerektiğini de göz ardı etmemek gerekiyor. 2020 hedeflerine ulaşma konusunda beklentileri büyük ölçüde karşılayarak hedeflerini tamamladılar ve 2030 hedeflerini duyurdular.
- Son 2-3 yılda özellikle pandemi etkisi ile elbette bazı noktalarda geriye giden süreçler olsa da Caterpillar’ın sürdürülebilirlik stratejilerine verdiği önemin gerçekçi olduğunu düşünmek çok da yanlış olmayacak.
📈 Caterpillar’ın Döngüsel Ekonomi Analizi ve Ekonomik Etkileri
Tüm bu hedeflerin yanında aslında Caterpillar hakkında bir analiz yapmamızın en önemli sebebi 1973 yılından bu yana uyguladıkları döngüsel iş modelleri ile yeniden üretim süreçleri.
Caterpillar, son 40-50 yıldır döngüsel ekonomi prensipleri ile oluşturmaya çalıştırdığı iş modelleri ile ürünlerini daha uzun ömürlü, dayanıklı ve kullanım ömrünü tamamladıktan sonra geri toplayıp bakım ve onarım süreçleri ile yeniden üretim süreçlerine dahil ettiği bir strateji izliyor.
Maliyetleri: Giderlerinin 65%’ine yakın bir kısmının ürünlerinde kullanılan ana hammaddeler olduğunu açıklayan Caterpillar, piyasadaki ürünlerini doğru bakım ve onarım süreçlerine dahil ederek yeni malzeme giderlerini neredeyse sıfırlıyor diyebiliriz.
- Maliyet düşürmek için daha az sayıda ve daha düşük kalitede malzeme kullanmak yerine, daha sağlam, gerektiği kadar malzeme kullanarak ürünlerin dayanıklılığını ve bu sayede de müşteri memnuniyetini artırıyor. Malzeme maliyetini düşürdüğü için de müşterilerin daha uygun ürünlere ulaşmasını sağlarken kârlılığını da düşürmüyor.
Üretim Süreci: Döngüsel ekonominin teknik döngüleri içinde çok önemli bir yere sahip olan yeniden üretim süreci, temelde ürün ve hizmetlerin artık ana kullanım değerini sağlayamadığı noktada yenilenmesi, mümkünse sadece bakım onarım yapılması, değilse de kullanılabilecek her parçanın yeni bir üretim sürecinde değerlendirilmesini amaçlar.
Hammaddenin çıkartılması, işlenmesi ve üretim tesislerine iletilmesi gibi süreçlerdeki enerji kaynaklarının kullanımını sıfırlayan bu uygulama Caterpillar’ın hem maliyet hem de çevresel etkisini azaltma noktasında önemli.
97 yıldır neredeyse tüm küresel altyapı hizmetlerine ürün ve servis sağlayan Caterpillar, geçmişten gelen kronik negatif etkileri düzeltmek için doğru adımlar atıyor mu gelecekte göreceğiz, fakat belirlenen riskler doğrultusunda kararlaştırılan stratejiler açısından izlenmeye değer olduğunu söylemek mümkün.
📁 Bu Yazıyı Hazırlarken Okuduğumuz Kaynaklar
Ellen Macarthur Foundation – Circular Economy
Caterpillar – Investor Relations
Bu içerik, içeriğin yayınlandığı günkü veriler baz alınarak hazırlanmıştır. İçerikte geçen hedef fiyat tahminleri, uzman ve analist yorumları bu içeriğin yayınlandığı tarihte geçerlidir. Bu tahmin ve yorumlar zaman içinde değişkenlik gösterebilmektedir. Bu sayfada yer alan haberler ve haberlerin içerdiği şirketler hakkındaki bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Kullanılan hisse işlem görselleri; hisse adı, fiyatı ve grafikleri de dahil temsilidir, yatırım tavsiyesi değildir.
Detaylı bilgi için: Midas Sorumluluk Beyanı
